Μηνύματα Σεπτ-2020 - Ιουλ-2021

04/07/2021

Κυριακή Β' Ματθαίου

Εάν προσέχω το νου και τους λογισμούς μου, τότε, λένε οι Πατέρες, ο έσω άνθρωπος έχει τη δύναμη να φυλάξει και τον έξω. Και έσω μεν άνθρωπος είναι οι εσωτερικές λειτουργίες της ψυχής, όπως η εσωτερική σιωπή, η παρακολούθησις του νοερού, ό,τι εν γένει πιστοποιεί την αδιάλειπτη επικοινωνία με τον Θεόν. Έξω άνθρωπος είναι οι σχέσεις μου με τον εξωτερικό κόσμο. 

Όταν λοιπόν τηρώ την νήψη, τότε έχω την δυνατότητα να μην αμαρτάνω στη συναναστροφή μου, να μη μου ξεφεύγουν λόγια, να μην κυλίωνται τα μάτια μου από εδώ και από εκεί, να μην επηρεάζομαι από τις συνθήκες της ζωής. Επομένως η νήψις με καθοπλίζει, με περιφράσσει, με ασφαλίζει, με κάνει δυνατό. 

Το πρόβλημα βεβαίως (που αμαρτάνουμε) δεν είναι οι δαίμονες, οι κακοί εργάτες της αμαρτίας που μας ενοχλούν, όσο εμείς, που συμφωνούμε μαζί τους. Ο πονηρός δεν μπορεί να μας οδηγήσει στην αμαρτία εάν εμείς δεν συνεργήσωμε. Γι᾽ αυτό, οφείλομε να θέλωμε να είμαστε άτρεπτοι, να πιστεύωμε στην απάθεια, στην αγιότητα, στην απαλλαγή από κάθε κακό. 

Στο σημείο αυτό σκοντάφτομε εμείς οι άνθρωποι, διότι όταν πέφτωμε, συνήθως λέμε ότι φταίει ο διάβολος. Οι δαίμονες όμως λίγο μπορούν να μας βλάψουν. Μπορούν μόνο να ζωγραφήσουν στο λογισμό μας φαντασιώσεις, να μας βάλουν λογισμούς φανταστικούς και παραστατικούς. Δεν μας παρουσιάζουν την αμαρτία στην πραγματικότητά της, αλλά όπως τους εξυπηρετεί, γιατί θέλουν να μας αιχμαλωτίσουν. Κάνουν δηλαδή την ηδονή πιο εικονιστική. Σου λέγει παραδείγματος χάριν ο πονηρός: Εάν κλέψεις αυτά τα χρήματα, θα κτίσεις μία πολυκατοικία. Τα κλέβεις εσύ, αρχίζεις να κτίζεις και τότες διαπιστώνεις ότι δεν μπορείς να συνεχίσεις, γιατί είναι λίγα τα χρήματα. Ο πονηρός λοιπόν ψεύδεται, αλλοιώνει τα πράγματα, μόνο και μόνο για να μας παρουσιάσει ελκυστικό τον πειρασμό. Δεν μπορεί να κάνει κάτι περισσότερο. 

Εμείς όμως αμαρτάνομε διά λογισμών ένδοθεν και δι᾽ έργων έξωθεν, και με τους λογισμούς που βγαίνουν από το περίσσευμα της καρδιάς μας- από τα πάθη μας, από τις ιδέες μας- και με τα έργα μας. Βασικώς δε με τη γλώσσα μας και εν συνεχεία με τις πράξεις που διαπράττουμε με τα υπόλοιπα μέλη του σώματός μας, αλλά και με την κοινωνική μας συμπεριφορά όταν οι σχέσεις μας με τους άλλους δεν είναι καλές. 

Ο δαίμων δεν μπορεί να μας κάνει τόσο μεγάλο κακό, όσο κάνομε εμείς στον εαυτόν μας, διότι δεν έχει σώμα, είναι μόνον πνεύμα. Μπορεί λοιπόν μόνον να μας επηρεάζει με λογισμούς και να παρουσιάζει τα πράγματα αντίθετα από την πραγματικότητα και ελκυστικά, για να μας εξαπατά, ενώ εμείς νομίζομε ότι έχομε κέρδος. Προξενώντας όμως ο πονηρός κακό σε μας, προξενεί κακό και στον εαυτό του, διότι πρώτα αμαρτάνει ο ίδιος και μετά παρασύρει και εμάς. 

Επομένως η αναμαρτησία είναι υπόθεσις δική μας. Εάν εμείς αποφασίσωμε να μην αμαρτάνομε, αυτό μπορεί να επιτευχθεί. Μόνο εμείς είμεθα οι αμαρτάνοντες, ο δαίμων είναι απλώς συνεργός. 

Αλλά για να μας δώσει θάρρος ο άγιος (Ησύχιος) προσθέτει: «Ευχή δε μονολόγιστος κτείνει τε και εκτεφροί τας αυτών απάτας». 

Η επιτυχία του δαίμονος είναι να μας παρουσιάσει ωραία και θελκτική την αμαρτία, για να την επιθυμήσωμε και να την διαπράξωμε. Η μονολόγιστος ευχή, το «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με», κτείνει, σκοτώνει την απάτη του δαίμονος, διαλύει το σχέδιό του, και παράλληλα εκτεφροί, το κατακαίει, το αχρηστεύει τελείως. 

Από το βιβλίο του Γέροντος Αιμιλιανού, Λόγος περί νήψεως 

Αγαπητοί μου μπήκαμε στη θερινή περίοδο και όπως κάθε χρόνο θα ανασταλεί κάπως το λατρευτικό μας πρόγραμμα, χωρίς αυτό να σημαίνει την απομάκρυνσή μας από τη μυστηριακή ζωή. Εύχομαι όλοι μας να δώσουμε την ευκαιρία στον εαυτό μας να «μυρηκάσουμε» την μυστική τροφή που μας προσφέρει πλούσια το Μετόχι μας, καθώς κοινωνούμε εν Χριστώ, ώστε αυτό να μας βοηθήσει να έχουμε καλές και αγιαστικές στιγμές στην περίοδο της ανάπαυσης και της χαλάρωσης του καλοκαιριού. Επιπλέον θα μας βοηθήσουν καλά αναγνώσματα για εποικοδομητικές σκέψεις. 

Καλό καλοκαίρι 

π. Αθανάσιος

(σύνδεσμος μηνύματος)

27/06/2021

Κυριακή των Αγίων Πάντων

Καὶ τί ἔτι λέγω; ἐπιλείψει γάρ με διηγούμενον ὁ χρόνος περὶ 

Γεδεών, Βαράκ τε καὶ Σαμψὼν καὶ ᾿Ιεφθάε, Δαυΐδ τε καὶ 

Σαμουὴλ καὶ τῶν προφητῶν, οἳ διὰ πίστεως κατηγωνίσαντο 

βασιλείας, εἰργάσαντο δικαιοσύνην, ἐπέτυχον ἐπαγγελιῶν, 

ἔφραξαν στόματα λεόντων, ἔσβεσαν δύναμιν πυρός, ἔφυγον 

στόματα μαχαίρας, ἐνεδυναμώθησαν ἀπὸ ἀσθενείας, 

ἐγενήθησαν ἰσχυροὶ ἐν πολέμῳ, παρεμβολὰς ἔκλιναν 

ἀλλοτρίων· ἔλαβον γυναῖκες ἐξ ἀναστάσεως τούς νεκροὺς 

αὐτῶν· ἄλλοι δὲ ἐτυμπανίσθησαν, οὐ προσδεξάμενοι τὴν 

ἀπολύτρωσιν, ἵνα κρείττονος ἀναστάσεως τύχωσιν·  ἕτεροι δὲ 

ἐμπαιγμῶν καὶ μαστίγων πεῖραν ἔλαβον, ἔτι δὲ δεσμῶν καὶ 

φυλακῆς· ἐλιθάσθησαν, ἐπρίσθησαν, ἐπειράσθησαν, ἐν φόνῳ 

μαχαίρας ἀπέθανον, περιῆλθον ἐν μηλωταῖς, ἐν αἰγείοις 

δέρμασιν, ὑστερούμενοι, θλιβόμενοι, κακουχούμενοι, ὧν οὐκ 

ἦν ἄξιος ὁ κόσμος, ἐν ἐρημίαις πλανώμενοι καὶ ὄρεσι 

καὶ σπηλαίοις καὶ ταῖς ὀπαῖς τῆς γῆς. Καὶ οὗτοι πάντες 

μαρτυρηθέντες διὰ τῆς πίστεως οὐκ ἐκομίσαντο τὴν 

ἐπαγγελίαν, τοῦ Θεοῦ περὶ ἡμῶν κρεῖττόν τι προβλεψαμένου, 

ἵνα μὴ χωρὶς ἡμῶν τελειωθῶσι. 

Τοιγαροῦν καὶ ἡμεῖς, τοσοῦτον ἔχοντες περικείμενον ἡμῖν 

νέφος μαρτύρων, ὄγκον ἀποθέμενοι πάντα καὶ τὴν 

εὐπερίστατον ἁμαρτίαν, δι' ὑπομονῆς τρέχωμεν τὸν 

προκείμενον ἡμῖν ἀγῶνα, ἀφορῶντες εἰς τὸν τῆς πίστεως 

ἀρχηγὸν καὶ τελειωτὴν ᾿Ιησοῦν, ὃς ἀντὶ τῆς προκειμένης αὐτῷ 

χαρᾶς ὑπέμεινε σταυρόν, αἰσχύνης καταφρονήσας, ἐν δεξιᾷ τε 

τοῦ θρόνου τοῦ Θεοῦ κεκάθικεν. ἀναλογίσασθε γὰρ τὸν 

τοιαύτην ὑπομεμενηκότα ὑπὸ τῶν ἁμαρτωλῶν εἰς αὐτὸν 

ἀντιλογίαν, ἵνα μὴ κάμητε ταῖς ψυχαῖς ὑμῶν ἐκλυόμενοι. 

Ἑβρ.11,33 – 12,3

(σύνδεσμος μηνύματος)

20/06/2021

Κυριακή της Πεντηκοστής

Φτάσαμε στο χρονικό όριο «τώρα», το οποίο στην πραγματικότητα είναι ανύπαρκτο –εφ’ όσον μόλις το λες, ευθύς αμέσως έχει εξαφανισθεί- και το οποίο δεν σημαίνει τίποτε απολύτως παρά μόνον «άχρις ού το σήμερον καλείται». Διότι, ποιος μπορεί να πει ότι η ζωή του έχει κάποιον σταθμό, ότι έχει κάποια χρονικά όρια, ότι μπορεί να την ξεχωρίσει από τότε μέχρι τότε και από εδώ μέχρις εκεί; Η ζωή του ανθρώπου είναι μόνον ένα έγγισμα ή μία απομάκρυνσις από τον Θεόν. Είναι μία πορεία, την οποία γνωρίζει μόνον ο Θεός∙ και για μας δεν είναι παρά μόνον ένα ίχνος, το οποίο αφήνει το Πνεύμα το Άγιον, όσο κυλά ανάμεσά μας και όσο πνέει μέσα μας. 

Πως λοιπόν μπορούμε τον άχρονο χρόνο του Θεού, δηλαδή το περπάτημα του Θεού μέσα μας, το έγγισμα του Πνεύματός του στην ύπαρξή μας, το δούλεμα του Θεού μέσα μας, να τα κάνουμε αληθινά, ώστε από τα αποτελέσματα να γνωρίζωμε ότι ευρισκόμεθα στην χρονική στιγμή που δεν αποτελεί απλώς ένα όριο, αλλά ανακάλυψη της θέσεώς μας κοντά εις τον Θεόν; Ποια είναι τα σημάδια που μπορούν να δείξουν ότι πορεύεται εν ημίν ο Θεός; Πως η χώρησις του Θεού, πως η πρόσληψίς Του φαίνεται στην δική μας ζωή, όχι την πνευματική, αλλά την καθημερινή; Πως βρίσκουμε το Πνεύμα να εκδηλώνεται δι’ ημών και πως εμείς γινόμεθα προβολείς του Πνεύματος; Πότε εμείς μπορούμε να πούμε ότι όντως Πνεύμα Άγιον ελάβομεν; Η μήπως θα πρέπει να παραδεχθούμε ότι για μια ολόκληρη ζωή θα διερωτώμεθα, άραγε «ελάβομεν Πνεύμα Άγιον»; 

Ένα σημάδι είναι η αγαλλίασις της καρδίας. Τι σημαίνει αγαλλίασις της καρδίας; Εξωτερικά θα λέγαμε χαρά, ευτυχία, πανήγυρις, σαν εκείνη των πρωτοτόκων. Εδώ όμως η αγαλλίασις της καρδίας αναφέρεται στο πνεύμα του ανθρώπου το οποίο επιποθεί τον Θεόν και εν τη επιποθήσει αυτή αισθάνεται το έγγισμά Του και επί τη αισθήσει ταύτη αγαλλιάται, τουτέστι κοινωνεί τω Θεώ. 

Αγαλλίασις της καρδίας είναι η αίσθησις του ανθρώπου, η πληροφορία ότι είναι μαζί του ο Θεός∙ είναι η εναπόθεσις του εαυτού του εις τον Θεόν, η μεγαλειώδης άπλα, η ανάπαυσις, την οποία αισθάνεται ο άνθρωπος, διότι είναι βέβαιος ότι, όπου είναι αυτός, εκεί είναι και ο Θεός. 

Όταν ζει κανείς την εκκλησιαστικότητά του, όταν μετέχει στην ζωή της Εκκλησίας, την οποία οι πύλες του άδου δεν μπορούν να νικήσουν, όταν ζει αυτήν την μεγαλειότητα, τότε έχει την ολοκλήρωσή του, την άκφραση και την αποκάλυψη του εαυτού του. ο άνθρωπος αποκαλύπτεται μόνον με αυτήν την εκκλησιαστική συνείδησή του. 

Το δεύτερο σημάδι, θα ήθελα, κατά την γραφική ορολογία, να το ονομάσω αλλοίωση των νεφρών. Τι είναι τα νεφρά, αι «ψόαι» του ανθρώπου; Θα λέγαμε ότι είναι ένα μέλος του σώματος. Κατά την Αγία Γραφή όμως, τα νεφρά υποδηλούν το άδηλο, εκείνο το οποίο καταλαβαίνει μόνον ο Θεός. Αι ψόαι εκφράζουν τα αισθήματα του ανθρώπου, τους πόθους του, το βαθύτερο είναι του, αυτό που πλάθεται εκ της ενεργείας του ιδίου του Θεού. Ο Ψαλμωδός, αναφερόμενος εις τας ψόας, τας περιγράφει πως πονούν, πως θλίβονται, πως ξεσχίζονται, πως χαλαρούνται όταν αμαρτάνει ο άνθρωπος και φεύγει το Άγιον Πνεύμα. Γεμάτη είναι η Γραφή από τέτοιες εκφράσεις. Αντιθέτως, ηρεμούν αι ψόαι, γαληνεύουν, υγιαίνουν, όταν αρχίσει και πάλι να ενεργεί ο Θεός εν τω ανθρώπω. Επομένως, αλλοίωσις των νεφρών σημαίνει την εσωτέρα αναγέννηση, την ανάπλαση του ανθρώπου, τα βαθύτερα αποτελέσματα που επιφέρει η επενέργεια του Αγίου Πνεύματος στο εσώτερο του ανθρώπου. 

Όλοι μας γνωρίζουμε τις αλλοιώσεις του Αγίου Πνεύματος. Χωρίς αλλοιώσεις δεν είναι δυνατόν να φανταστεί κανείς άνθρωπον έχοντα Πνεύμα Άγιον. Όπως, όταν φυσά ο άνεμος, τον νοιώθεις – ζεσταίνεσαι η κρυώνεις, η ζεσταίνεσαι περισσότερο και ακόμη περισσότερο -, έτσι ακριβώς σημαίνει και με το εσώτερο του ανθρώπου, όταν πνέει ο αήρ του Πνεύματος. 

Είθε, όταν φθάσωμε στην ημέρα της Πεντηκοστής, όταν θα ψάλλωμε εκείνα τα ωραία τροπάρια, όταν θα γονατίζωμε ενώπιον του Αγίου Πνεύματος, να έχωμε ζήσει αυτήν την στιγμή. Όταν θα έχωμε τις τρεις μεγάλες γονυκλισίες με τα υπέροχα νοήματα των ευχών και θα μιλάμε σαν ζωντανοί και σαν πεθαμένοι για ζωντανούς και πεθαμένους –ζώντας όλους εν Χριστώ-, τότε ας έχουμε απολαύσει αυτές τις στιγμές∙ και με το γονάτισμά μας εκείνο ας μην εκφράζωμε τον πόνο μας διότι δεν γευθήκαμε τίποτε, αλλά ας προσκαλούμε το Άγιον Πνεύμα: «Πνεύμα Άγιον, ελθέ και σκήνωσον εν εμοί». Ας έχωμε γνωρίσει το Πνεύμα το Άγιον, ας έχωμε ακούσει το Πνεύμα το Άγιον, ας έχωμε δει το Πνεύμα το Άγιον, ας έχωμε καλλιεργηθεί από το Πνεύμα το Άγιον, ας έχωμε ζυμωθεί από το Πνεύμα το Άγιον, ας έχωμε πλασθεί από το Πνεύμα το Άγιον, ας έχωμε κατακτηθεί από το Πνεύμα το Άγιον.

(σύνδεσμος μηνύματος)

16/06/2021

Κυριακή των Αγίων Πατέρων

Το Σάββατο προ της Πεντηκοστής ονομάζεται Ψυχοσάββατο. Είναι το δεύτερο Ψυχοσάββατο που προβλέπεται από το Τυπικό της Εκκλησίας και στην ακολουθία που γίνεται, και στον Εσπερινό της Παρασκευής (Παννυχίδα) όσο και στη Θ. Λειτουργία του Σαββάτου, μνημονεύονται όλοι οι κεκοιμημένοι που προσκομίζονται τα ονόματά τους από τους οικείους, καθώς και πάντες οι απ᾽αιώνος εν Χριστώ κεκοιμημένοι. Για τη σημασία των μνημοσύνων και των δεήσεων για τους κεκοιμημένους γράφουν πατέρες: 

«Τη τρίτη δε ημέρα και τα τρίτα επιτελούσιν εκ σπερμάτων σίτου και καρπών διαφόρων άλλων τω Θεώ προσκομίζοντες. Τί δε οι καρποί; Ότι και άνθρωπος σπέρμα και ως καρπός εκ της γης και ως σίτος καταβαλλόμενος εις την γην, Θεού δυνάμει και πάλιν εξαναστήσεται, και οίον βλαστήσας εν τω μέλλοντι, τω Χριστώ τέλειος και ζων προσαχθήσεται…… Εξαιρέτως δε και πλέον των άλλων σπορίμων ο σίτος, ότι και ο Σωτήρ το εαυτού πανάγιον σώμα σίτω παρείκασεν» (Άγιος Συμεών Θεσσαλονίκης, Διάλογος, κεφ. τοα´) 

«Να μη παρακλαίετε τους αποθαμένους σας και μάλιστα τα παιδιά σας, όπου πηγαίνουν εις τον παράδεισον ωσάν άγγελοι, ότι του Θεού ήταν και όχι εδικά σας…Όθεν αδελφοί μου,….έχετε χρέος να τους κάμετε τα ψυχικά τους, μνημόσυνα, σαρανταλείτουργα, ελεημοσύνες, κόλλυβα και με αυτά τους ωφελείτε πολύ, επειδή και τα δέχεται ο Θεός και τους βάνει εις τόπον φωτεινόν, εις τόπον αναπαύσεως. Και όχι θρήνους και μοιρολόγια, ότι με αυτά τους βλάπτετε πολύ, επειδή αυτά πρέπει να τα κάνουν οι ασεβείς και άπιστοι, όπου δεν έχουν ελπίδα να αναστηθούν». (Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, Διδαχή Α2) 

«Η δε άμωμος αγία ημών Εκκλησία από τον καιρόν των Αποστόλων παρέλαβε να κάμνει μνημόσυνα, δεήσεις και θείας Λειτουργίας υπέρ των κεκοιμημένων. Ο Μέγας Βασίλειος λέγει εις τας ευχάς της Πεντηκοστής, ὅτι δεν είναι ανωφελές δια τας ψυχάς, όπου είναι εν τω άδη, αι ευχαί και δεήσεις των ζώντων, μάλιστα των ιερέων᾽᾽• συμβουλεύει και ο θείος Χρυσόστομος λέγων•῾δεν πρέπει να δακρύομεν, αλλά να βοηθώμεν τους τεθνηκότας με ευχάς και δεήσεις και ελεημοσύνας και προσφοράς εις τον Θεόν,…..έθος γαρ τω Θεώ δι᾽άλλων μεσιτεἰας άλλοις συγχωρείν….εις τους πλουσίους, οπού απέθανον και οπού ημπορούσαν να ξεπλύνουν τας αμαρτίας των και δεν ηθέλησαν, είναι μικρά βοήθεια αι των άλλων ευχαί υπέρ αυτών και ελεημοσύναι εις τους πτωχούς᾽᾽…» (Επίσκοπος Καμπανίας Φιλόθεος,Ταμείον Ορθοδοξίας)

(σύνδεσμος μηνύματος)

06/06/2021

Ανάληψη

Η ανάληψις του Κυρίου αποτελεί συνέχεια της οικονομίας του, είναι ο τελικός απόηχός της. Κατά την γέννηση εσαρκώθη ο Υιός του Θεού, προσέλαβε την ανθρωπίνη φύση. Αλλά, για να γίνει ολοκληρωτική και μόνιμος η ένωσις της ανθρωπίνης και της θείας φύσεως, ώστε να μπορούμε να τον ασπαζόμαστε και να τον προσκυνούμε εν πληρότητι και εν Πνεύματι, έπρεπε ο Κύριος να αναβεί προς τον Πατέρα. 

Αφού είδαμε τα αναγνώσματα, τώρα καταλαβαίνουμε ότι «ο Κύριος ανελήφθη εις ουρανούς» σημαίνει, επήρθη, ανέβη, έφυγε. Η φάσις εμπερικλείει ωδίνη τοκετού, ένα δράμα το οποίο δεν οδηγεί σε κάποιον μηχανικό θεό, αλλά σε έναν αληθινόν Θεόν, κατασκηνούντα εν ταις καρδίαις ημών. Γι’ αυτό και οι μαθηταί, βλέποντας ότι έχαναν τον διδάσκαλο και Πατέρα τους έλεγαν, «μη εάσης ημάς ορφανούς». Αν ο άνθρωπος πρέπει να χάσει την ζωή του για να την κερδίσει, πόσο μάλλον έπρεπε να απολέσει τον Θεόν για να τον εύρει. Άρα, «ο Κύριος ανελήφθη εις ουρανούς» σημαίνει, απωλέσθη, απεμακρύνθη, κρύφθηκε στους ουρανούς, και οι μαθηταί έμειναν ξαφνικά πτωχοί. Το ρήμα «ανελήφθη» δεν θα μπορούσε να αντικατασταθεί από κάποιο άλλο ρήμα. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο Κύριος προσέλαβε την ανθρωπίνη φύση και την ανέβασε στον ουρανό, αλλά τα ρήματα αυτά δεν θα είχαν την περιεκτικότητα του «ανελήφθη» που εκφράζει την απώλεια. 

Από σκοπιάς όμως του ουρανού, το «ανελήφθη» σημαίνει ότι ο ουρανός υποδέχεται και αναλαμβάνει αυτόν που είχε κατέλθει. Η φράσις «ανάληψις του Κυρίου» δηλώνει αυτό που δεν μπορούσαν να καταλάβουν οι άγγελοι, ότι ο αναλαμβανόμενος είναι ο καταβάς, είναι ο Θεός∙ αλλοιώς δεν θα μπορούσε να επιστρέψει στους ουρανούς. Ο Θεός, χάθηκε μεν για μας, αλλά επέστρεψε εκεί που είναι η πραγματική του θέσις. Όταν δε επιστρέφει κανείς στο σπίτι του, αναπαύεται. Έτσι και ο Χριστός, επιστρέφοντας στους κόλπους του Πατρός του, ανεπαύθη. Όταν λέμε σε κάποιον, εγώ σε αναλαμβάνω, σημαίνει ότι από εδώ και στο εξής εγώ θα φροντίζω για σένα, εγώ αναλαμβάνω την κηδεμονία σου, εσύ μείνε ήσυχος. Έτσι και η ανάληψις του Κυρίου, σήμαινε ότι ο Πατήρ ευχαριστήθηκε πλήρως από την υπακοή του Υιού και τώρα τον αναπαύει αναλαμβάνοντάς τον. Επομένως, ο Κύριος επετέλεσε αυτό για το οποίο απεστάλη, πραγματοποίησε την βούληση του Θεού∙ γι’ αυτό με την ανάληψή του γεννάται, κατά κάποιον τρόπο, ακόμη μία φορά στους πατρικούς κόλπους. Τώρα όμως δεν γεννάται απλώς ως Θεός∙ αλλά ως Θεάνθρωπος∙ δηλαδή ξαναρχίζει το πρώτο έργο του, την πρώτη γένεση, την πρώτη οικονομία του, την οποία κατέστρεψε η διαφθαρείσα βούλησις του ανθρώπου και ο δαίμων. 

Πόσες φορές μας κοστίζει, όταν είμαστε υποχρεωμένοι να ξαναρχίσωμε κάτι! Ο Κύριος όμως δεν δυσανασχέτησε να ξαναρχίσει με την ανάληψή του την ιστορία του ανθρωπίνου γένους και να δημιουργήσει μία καινούργια γέννηση. Η ανάληψις ήταν μία καινούργια αρχή για το πλάσμα του, το οποίο τώρα δεν έμεινε κάτω στην γη, αλλά το έφερε μαζί του, διότι ο Κύριος ανέλαβε την ανθρωπίνη φύση. Όταν λέμε «ανελήφθη ο Κύριος», δεν εννοούμε ότι ανελήφθη ο Υιός του Θεού. Ο Υιός του Θεού έμεινε αχώριστος του Πατρός, έμεινε εν τοις πατρικοίς κόλποις. Ο Υιός του Θεού, εφ’ όσον είναι πανταχού παρών, και μάλιστα εν τω ουρανώ, δεν ήτο δυνατόν να ανεβεί στον ουρανό, αυτός που ανέβηκε ήταν ο ενδεδυμένος την ανθρωπίνην φύσιν Σωτήρ. Στην πραγματικότητα ανεβήκαμε εμείς, η ανθρωπίνη φύσις, η οποία τώρα αναπαύεται εν τοις πατρικοίς κόλποις. 

Αυτή είναι η αποκατάστασις, η καινούργια γέννησις του ανθρώπου. Τώρα ο Θεός δεν πλάθει τον άνθρωπο λαμβάνοντας «χουν από της γης» και δίδοντάς του ζωή διά του Πνεύματος, αλλά τον γεννάει μέσα στους πατρικούς κόλπους, επάνω στον ουρανό, διότι τον έχει ενώσει οριστικά μαζί του, τον έχει οικειοποιηθεί, τον έχει κάνει δικό του, τον έχει κάνει υιό του. Τώρα ο Θεός είναι ο πραγματικός κηδεμών του, ο φωτιστής του, ο μεσίτης του. Αυτή η υιοθεσία του ανθρώπου είναι οριστική και τελεία και δεν υπάρχει φόβος να κρημνισθεί από κάποια άλλη δύναμη. Η ανάληψις λοιπόν είναι η οριστικοποίησις της οικειώσεως του ανθρώπου υπό του Θεού. 

Όπως στην μεταμόρφωση του Κυρίου δεν μεταμορφώθηκε ο Χριστός αλλά οι απόστολοι, για να μπορέσουν να δουν τη δόξα του Χριστού, -ο Χριστός πάντοτε ήταν φωτεινός, περισσότερο από ότι τον είδαν οι απόστολοι επάνω στο Θαβώρ-, έτσι ακριβώς και τώρα ανελήφθη η ανθρωπίνη φύσις, ως ένδυμα που έκρυβε τη φαεινότητα της θεότητος. Κατά κάποιον τρόπο, ο πεσμένος άνθρωπος έφυγε από την τροχιά της γης, και τώρα θριαμβεύει ο καινός άνθρωπος, ο αιώνιος Χριστός, ο Θεός και άνθρωπος.

(σύνδεσμος μηνύματος)

30/05/2021

Κυριακή της Σαμαρείτιδος

Το κείμενο που ακολουθεί, με αφορμή την περικοπή του διαλόγου του Χριστού με την Σαμαρείτιδα, προσφέρεται για σκέψεις και αναγωγές στο ζήτημα του συνεχούς διαλόγου της καρδιάς μας με τον Θεό, ως μία προσπάθεια αναζήτησης και αποκάλυψης για τη γνώση του Θεού. 

«Ο ζωντανός διάλογος της Εκκλησίας με τον Χριστό πραγματοποιείται κυρίως με την Αγία Γραφή και την Ιερά Παράδοση. Η Αγία Γραφή είναι μία από τις μορφές στις οποίες διατηρείται η Αποκάλυψη εκπληρούσα το έργο της ως συνεχιζόμενη κλήση του Θεού. Είναι η γραπτή έκφραση της Αποκάλυψης που εκπληρώθηκε εν Χριστώ. Η Αγία Γραφή παρουσιάζει τον Χριστό στη μορφή του δυναμικού λόγου Του και του ομοίως δυναμικού λόγου των αγίων Αποστόλων για τις σωτηριώδεις πράξεις Του, που διαρκώς επενεργούν αποτελεσματικά. Η Αγία Γραφή όμως περιγράφει και τον τρόπο που ο Θεός προετοίμασε τη σωτηρία μας «εν Χριστώ» και τον τρόπο που ο Χριστός συνεχίζει να εργάζεται, με την επέκταση της δύναμής Του, για την ομοίωσή μας μαζί Του μέχρι το τέλος του κόσμου. Μέσα από τον λόγο της Αγίας Γραφής ο Χριστός συνεχίζει να μας μιλά, να μας προκαλεί να απαντήσουμε με πράξεις, να εργάζεται έτσι μέσα μας. Εμείς αισθανόμαστε με το λόγο της Γραφής ότι ο Χριστός συνεχίζει να εργάζεται μέσα μας δια του Αγίου Πνεύματός Του: «και ιδού εγώ μεθ’ υμών ειμί πάσας τας ημέρας έως της συντελείας του αιώνος». Η Αγία Γραφή είναι ο Λόγος του Θεού που ερμήνευσε τον εαυτό Του με λόγους, είναι ο Υιός του Θεού που εργάζεται την προσέγγισή Του με τους ανθρώπους για την ανύψωσή τους κοντά Του, μέχρι την ενσάρκωση, την ανάσταση και την ανάληψή Του ως ανθρώπου. Ο Χριστός ενεργεί πάνω μας με αυτούς τους λόγους, με τους οποίους ερμηνεύει τον Εαυτό Του, για να οδηγήσει και εμάς στην κατάσταση που και Αυτός έφτασε. Η Γραφή περιγράφει αυτό που συνεχίζει να κάνει μαζί μας ο Υιός του Θεού, τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος, επομένως η Γραφή ερμηνεύει το παρόν έργο του Χριστού. Παραμένοντας πάντα ζωντανός και πάντα ο ίδιος, ο Χριστός ερμηνεύεται με τους ίδιους λόγους, ως εκείνος που θέλει να κάνει και εμάς καθ’ ομοίωσή Του». 

Από το βιβλίο του π. Δημητρίου Στανιλοάε, Ο Θεός, ο Κόσμος και ο Άνθρωπος, Αρμός, Αθήνα 2008, σ. 82-83

(σύνδεσμος μηνύματος)

23/05/2021

Μεσοπεντηκοστή

Φωτισθέντες αδελφοί τη αναστάσει του Σωτήρος Χριστού και φθάσαντες το μέσον της εορτής της δεσποτικής, γνησίως φυλάξωμεν τας εντολάς του Θεού• ίνα άξιοι γενώμεθα και την ανάληψιν εορτάσαι και της παρουσίας τυχείν του Αγίου Πνεύματος. 

Της εορτής της νομικής μεσαζούσης, ο των απάντων ποιητής και Δεσπότης προς τους παρόντας έλεγες, Χριστέ ο Θεός• Δεύτε και αρύσασθε ύδωρ αθανασίας• όθεν σοι προσπίπτομεν και πιστώς εκβοώμεν• Τους οικτιρμούς σου δώρησαι ημίν• συ γαρ υπάρχεις πηγή της ζωής ημών. 

Την χερσωθείσαν μου ψυχήν πταισμάτων ανομίαις, ροαίς των σων αιμάτων κατάρδευσον και δείξον καρποφόρον αρεταίς• συ γαρ έφης πάσι του προσέρχεσθαι προς σε, Λόγε Θεού πανάγιε, και ύδωρ αφθαρσίας αρύεσθαι ζων τε και καθαίρον αμαρτίας των υμνούντων την ένδοξον και θείαν σου έγερσιν• παρέχων, αγαθέ, την από του ύψους ενεχθείσαν αληθώς τοις μαθηταίς σου Πνεύματος ισχύν, τοις σε Θεόν γινώσκουσι• συ γαρ υπάρχεις πηγή της ζωής ημών.

(σύνδεσμος μηνύματος)

16/05/2021

Κυριακή των Μυροφόρων

Όταν αναφέρεται το όνομά της (της αγίας Μαγδαληνής) πάντοτε ενθυμούμεθα το περιστατικό που σήκωσε το χέρι της για να αγγίξει τον Χριστόν, συγχρόνως δε και την απάντησι του Κυρίου, «μη μου άπτου ούπω γαρ αναβέβηκα προς τον πατέρα μου». Με το «μη μου άπτου» ο Χριστός ήθελε να της δείξει τις «άϋλες αφές», με τις οποίες θα μπορούσε να τον πιάσει και να τον ψηλαφήσει. Στην πραγματικότητα το «μη μου άπτου» ήταν μία τρυφερότατη έκφρασις του Κυρίου προς την αδυναμία του θήλεος• της συμπεριφέρθηκε με τόση ευγένεια, για να αποφύγει να της πει, ακόμα αγνοείς ποιος είμαι; Της είπε λοιπόν απλά μη με αγγίζεις. Σαν να της έλεγε: Τί σημασία έχει να αγγίξεις αυτό που βλέπεις; Πρέπει να γίνεις κοινωνός αυτού που κρύπτεται πίσω από αυτό που βλέπεις. 

Έτσι ο Κύριος μιλώντας απλούστατα, της έδειξε πως θα πρέπει να αισθάνεται. Όταν έχουμε μπροστά μας την πομπή ενός βασιλέως, βλέπουμε να τον περιτριγυρίζουν άρματα, δόρατα, σημαίες• σχεδόν καλύπτεται το πρόσωπό του από όλα αυτά, αλλά όλοι γνωρίζουμε ότι αυτά είναι μαρτυρικά στοιχεία της παρουσίας του. Αυτό ακριβώς ήθελε να πει ο Κύριος με τόση λεπτότητα στην αγία. Μη βλέπεις εξωτερικά, αλλά να βλέπεις αυτό το οποίο συνοδεύει το σώμα μου. 

«Μη μου άπτου» σημαίνει, «όταν θα αναβώ στον πατέρα μου, τότε θα μπορείς να άπτεσαι του παναχράντου μου σώματος• τότε θα μπορείς να με κατέχεις στα χέρια σου• τότε θα μπορείς να ψηλαφάς και τις πληγές μου• και τις σάρκες μου τις θεωμένες και ολόκληρη τη θεότητά μου. 

Το επέτυχε αυτό η παρθένος, της το έδωσε ο Χριστός. Όχι μόνον την αξίωσε να άπτεται, αλλά και να δέχεται ολόκληρον τον Χριστόν και να τον εναγκαλίζεται, να τον φιλά και να τον κατέχει στα σπλάγχνα της, ενώ προηγουμένως μόλις μπορούσε να τον δει με τα μάτια της σαρκός. Την ώρα εκείνη που πήγε να τον αγγίξει, τον κοιτούσε με μάτια εξωτερικά• γι᾽ αυτό και το άγγιγμα θα ήταν μία εξωτερική αφή, δεν θα είχε καμία συνέχεια και συνέπεια για τον ουρανό, θα ήταν μία απλή ανθρώπινη πράξις, θα έσβηνε στο χώμα. Ενώ η πνευματική αφή, που την ώρα εκείνη της απεκάλυπτε ο Χριστός και που την βοηθούσε να την επιτύχει, θα έμενε στους αιώνες. Θα ήταν μία συνεχής αφή, θα ένωνε τη θνητή της υπόσταση με την αθάνατη ζωή της Αγίας Τριάδος. Με το «μη μου άπτου» της υπεδείκνυε ο Κύριος πως μπορούσε με πόθο και με αυταπάρνηση να ψηλαφήσει αυτόν τον οποίον αγαπούσε. 

Εάν οι Ιουδαίοι δεν καταλάβαιναν ότι η φωτεινή νεφέλη και ο πύρινος στύλος ήταν η παρουσία και η ενέργεια του Θεού, δεν θα ωφελούνταν σε τίποτε. Αυτό έπρεπε να καταλάβει και εκείνη. Επομένως ο λόγος του Κυρίου ήταν ένα σκέπασμα της πραγματικότητος, για να μη πληγωθεί η αγία με το να της πει ότι τον αγνοεί• ταυτόχρονα δε ήταν και μία υπόδειξις ότι το ορώμενον και ψηλαφώμενον ήταν κάτι μεγαλύτερο του πυρίνου στύλου και της φωτεινής νεφέλης. Σε αυτό εμπεριείχετο το Πνεύμα , η χάρις, το φως, όλη η Αγία Τριάς. Όπως θα έλεγαν οι Πατέρες της Εκκλησίας, την αξίωσε ο Κύριος «να παρανοίξει μικρόν την θεότητα» ώστε να μπορέσει να την χωρέσει το γυναικείο της μυαλό και τελικώς να την απορροφήσει• της άνοιξε «μικρόν» την θύραν της θεολογίας, ώστε να μπορεί να διαισθάνεται και να απολαμβάνει νοερώς την αφή του κρυπτομένου Θεού. Η αγία Μαγδαληνή το αντελήφθη και το αποκαλύπτει στους προσκυνητές της.

(σύνδεσμος μηνύματος)

08/05/2021

Γέρων Ιερώνυμος Σιμωνοπετρίτης

Πάσχα ήταν και έτρωγε χόρτα. «Χόρτα τρώτε Γέροντα», τον ρωτούν. «Για την αγάπη του Χριστού», απαντά. Και του πήγαιναν απ᾽ όλα. Συχνά τον βρίσκανε με δάκρυα. «Γιατί κλαίτε» του λέγανε, «τί έχετε;»- Από χαρά δεν είναι λύπη, χαρμολύπη». Σε άλλους έλεγε, όταν τον ρωτούσαν για τα δάκρυά του. «Δεν κλαίω, έχω συνάχι». Προσπαθούσε να κρυφτεί από περίεργα μάτια και έκανε τον σαλό. 

Το κομποσχοίνι το βαστούσε όπου πήγαινε. Στο τραίνο, στο δρόμο, στα σπίτια , κρυφά και φανερά. Τις ακολουθίες που έχανε τις έκανε με το κομποσχοίνι. Δεν το άφηνε από το χέρι του. Όταν τον ρωτούσαν γι᾽ αυτό έλεγε• «Δεν θα ήθελε να σας ειπώ πράγματα που ίσως αύριο δεν θα μπορείτε να τα τηρείτε όλα». Για το κομποσχοίνι μιλούσε μόνον στις ιδιαίτερες συναντήσεις του με τον καθένα. Η μοναχή Χριστοφόρα από τη Μονή Ξενιάς γράφει• «Πολλές φορές εισερχόταν εις το κελλί του αθόρυβα πνευματικά του τέκνα, και ενώ εκείνος «εκάθευδε» κατάκοπος από την κούραση, η καρδία του «αγρυπνούσε» κατά τον ψαλμωδό. Και όσοι πλησίασαν το αυτί τους εις το στόμα του Γέροντος άκουσαν να ψελλίζουν τα χείλη του την ευχή του Ιησού, εναρμονισμένη με το ρυθμό της αναπνοής του. Ο Ιησούς ήταν το εντρύφημα της γλώσσης του». Η ψυχή του είχε εμβολιαστεί εις την αγάπην του Χριστού και με την αδιάλειπτο προσευχή κατόρθωσε να ξεφύγει από τις ανεμοθύελλες της κοσμικής συγχύσεως της μεγαλουπόλεως και την πολύπλευρη διακονία και να βλαστήσει την καθαρότητα των λογισμών και την διάκριση». 

Γέροντας Αιμιλιανός Σιμωνοπετρίτης

Η εγκράτεια γενικώς και η άσκησις είναι υπωπιασμός και φθορά του οργανισμού μας, λαμβάνουν δε σάρκα και οστά περισσότερο στη μοναχική πολιτεία, η οποία συνελίσσει τη ζωή μας, για να μεταβούμε στην αιωνιότητα. 

Στην ουσία αυτή η ζωή είναι ένα γεφύρι, για να πας στην απέναντι όχθη, εκεί όπου σε περιμένει ο Θεός, για να τον δεις πρόσωπο μπρος πρόσωπο. Μέσα από ολίγων λεπτών πάλη και μικρά παθήματα σε αυτήν την ζωή, έχεις μπροστά σου ανοιγμένα, με ζωντάνια και δύναμη, όλα σου τα όνειρα, όλους σου τους πόθους. Πιάνεις γερά την αιώνια ζωή και όλες τις πεποιθήσεις του Πνεύματος για σένα, αλλά και τους δικούς σου πόθους για την πνευματική και αιώνια ζωή. 

Πρέπει όμως να περάσεις την γέφυρα αυτής της ζωής. Ένα μέσον για να την περάσεις, είναι η πολλή άσκησις, η εγκράτεια, η δουλαγώγησις της σαρκός, που πολλές φορές δημιουργεί ασθένειες στον οργανισμό και τον κάνει λιγότερο ανθεκτικό στις συνθήκες της ζωής. 

Ένα δεύτερο μέρος είναι οι ασθένειες που συναντάμε στον δρόμο μας και τις πάσχομε. Αυτές μπορεί να είναι ευλογία, δηλαδή να προέρχονται από τον Θεόν, αλλά μπορεί να είναι και απόρροια των λαθών μας και των απροσεξιών μας. Δεν προσέχεις την διατροφή σου και αρρωσταίνεις. Όλα αυτά αν τα θέσει κανείς ενώπιον του Θεού με ένα πρίσμα εναποθέσεως, αμέσως μεταποιούνται σε όργανο του Θεού. Τα αρπάζει δηλαδή ο άνθρωπος από το σαρκικώς φρονείν και τα παραδίδει εις τα χείρας του Θεού. 

Οι Πατέρες της Εκκλησίας ασχολούνται με όλα αυτά (τον πόνο , τον θάνατο , τις ασθένειες) για να δώσουν διέξοδο στην ανθρώπινη αδυναμία μας και ακαταστασία, με την ελπίδα μήπως κάποτε ξαφνικά μας καταλάβει ο ζήλος και η καρδιά μας νιώσει ότι είναι πλασμένη για κάτι άλλο, και όχι γι᾽ αυτήν τη φθορά και γι᾽ αυτόν τον χάρο της αγωνίας. 

Ασχολούνται με όλα αυτά , μήπως κάποτε το πνεύμα μας αισθανθεί ότι εμφυσήθηκε και αποδόθηκε σε μας δια προσωπικής ενεργείας του Αγίου Πνεύματος, οπότε θα ζητήσει το όμοιό του, το Άγιον Πνεύμα, και θα παύσει να συμμείγνυται με ό, τι είναι ύλη με ότι είναι στάχτη, με ότι είναι καταδικασμένο να μην υπάρξει, διότι τα πάντα θα απωλεσθούν. 

Οι ουρανοί θα τυλιχθούν και θα απωλεσθούν για να δημιουργηθούν καινοί ουρανοί, που θα βρεθεί το χαρτάκι το δικό μας, τα πνευματικά μας βιώματα, οι πνευματικές μας απολαύσεις, οι χαρές μας; Το μόνο που μένει στην ύπαρξή μας, είναι η καθ᾽ ημέραν και κατά νύκτα μετάστασις της καρδίας μας στην άλλη ζωή. Αυτές οι καθημερινές μας μεταστάσεις στην άλλη ζωή, μας κάνουν δική μας την άλλη ζωή, και έτσι γινόμαστε οι κατακτητές της, και δεν έχομε φόβο ή ταραχή μήπως την απωλέσομε.

(σύνδεσμος μηνύματος)

25/04/2021

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ

Κύριε, ἐρχόμενος πρὸς τὸ Πάθος, τοὺς ἰδίους στηρίζων Μαθητὰς ἔλεγες, κατ΄ ἰδίαν παραλαβὼν αὐτούς. Πῶς τῶν ῥημάτων μου ἀμνημονεῖτε, ὧν πάλαι εἶπον ὑμῖν, ὅτι Προφήτην πάντα οὐ γέγραπται εἰ μὴ ἐν Ἱερουσαλὴμ ἀποκτανθῆναι; Νῦν οὖν καιρὸς ἐφέστηκεν, ὃν εἶπον ὑμῖν· ἰδοὺ γὰρ παραδίδομαι, ἁμαρτωλῶν χερσὶν ἐμπαιχθῆναι, οἳ καὶ σταυρῷ με προσπήξαντες, ταφῇ παραδόντες, ἐβδελυγμένον λογιοῦνται ὡς νεκρόν· ὅμως θαρσεῖτε· τριήμερος γὰρ ἐγείρομαι εἰς ἀγαλλίασιν πιστῶν καὶ ζωήν τὴν αἰώνιον. 

Ἐρχόμενος ὁ Κύριος, πρὸς τὸ ἑκούσιον Πάθος, τοῖς Ἀποστόλοις ἔλεγεν ἐν τῇ ὁδῷ. Ἰδοὺ ἀναβαίνομεν εἰς Ἱεροσόλυμα, καὶ παραδοθήσεται ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου, καθώς γέγραπται περὶ αὐτοῦ. Δεῦτε οὖν καὶ ἡμεῖς, κεκαθαρμέναις διανοίαις, συμπορευθῶμεν αὐτῷ, καὶ συσταυρωθῶμεν, καὶ νεκρωθῶμεν δι' αὐτόν, ταῖς τοῦ βίου ἡδοναῖς, ἵνα καὶ συζήσωμεν αὐτῷ, καὶ ἀκούσωμεν βοῶντος αὐτοῦ, οὐκέτι εἰς τὴν ἐπίγειον Ἱερουσαλήμ, διὰ τὸ παθεῖν· ἀλλὰ ἀναβαίνω πρὸς τὸν Πατέρά μου, καὶ Πατέρα ὑμῶν, καὶ Θεόν μου, καὶ Θεὸν ὑμῶν, καὶ συνανυψῶ ὑμᾶς εἰς τὴν ἄνω Ἱερουσαλήμ, ἐν τῇ Βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν. 

Αγαπητοί μου αδελφοί, «χαίρετε εν Κυρίω πάντοτε». Με αυτή την φράση άρχιζε το σημερινό κείμενο της Αποστολικής περικοπής στη Λειτουργία. Μας καλεί ο Παύλος να ανοίξουμε την διάνοια και την καρδιά μας για να χωρέσει την μεγάλη σημασία της θυσίας του Χριστού μας. Μας καλεί στη χαρμολύπη της εν Χριστώ ζωής, ώστε να συνειδητοποιήσουμε πρώτα την λύπη για την απόστασία μας από τον Θεόν και στη συνέχεια την χαρά για την απέραντη αγάπη Του προς εμάς καθώς προσφέρει το λυτρωτικό αίμα Του στο σταυρό και μας απαλλάσσει από τον θάνατο. 

Εύχομαι καλή Μ. Εβδομάδα και καλή Ανάσταση 

π. Αθανάσιος

(σύνδεσμος μηνύματος)

18/04/2021

Ε´Κυριακή Νηστειών

«Και παραλαβών τους δώδεκα ήρξατο αυτοίς λέγειν τα μέλλοντα αυτώ συμβαίνειν» (Μάρκ. ι΄32). Αυτή δεν ήταν η πρώτη ούτε η δεύτερη ούτε και η τελευταία φορά που ο Σωτήρας μας θα τους μιλούσε για το επικείμενο πάθος Του. Ταξιδεύοντας για τελευταία φορά ως άνθρωπος από τη Γαλιλαία προς τα Ιεροσόλυμα, ο Κύριος τους μίλησε ξανά για πράγματα που τους είχε ξαναπεί αρκετές φορές. Γιατί επαναλάμβανε τα ίδια πράγματα ξανά και ξανά; Για να ξεριζώσει και το τελευταίο μικρόβιο υπερηφάνειας που διέκρινε μέσα τους και που αποκαλύφτηκε την ίδια αυτή στιγμή. Ήθελε επίσης να μην τους βρουν απροετοίμαστους τα φοβερά γεγονότα που θα ακολουθούσαν, να μην τους οδηγήσουν σε απόγνωση, να μην χάσουν κάθε ελπίδα που διατηρούσαν στην καρδιά τους. Έτσι η σαφής διόρασή Του να τους προμηνύσει όλα όσα επρόκειτο να γίνουν, θα τους άγγιζε σαν μια παράξενη και μυστηριώδης ακτίνα, θα φώτιζε και θα θέρμαινε τις ψυχές τους τις σκοτεινές στιγμές της σύντομης νίκης που θα κατήγαγαν οι αμρτωλοί εναντίον του Δίκαιου. Και τελικά ήθελε να τους προετοιμάσει για να αντιμετωπίσουν τις δικές τους δοκιμασίες και το σταυρό. Τους είχε προειδοποιήσει γι’ αυτό σε άλλες περιπτώσεις; «Ότι ει εν τω υγρώ ξύλω ταύτα ποιούσιν, εν τω ξηρώ τι γένηται;» (Λουκ. Κγ΄31). «Ει εμέ εδίωξαν και υμάς διώξουσιν» (Ιωάν. ιε΄20). 

Εκείνος ήταν ο πρώτος που θα έπασχε, δίνοντας το παράδειγμα σε όλους. Στο τελευταίο Του ταξίδι στα Ιεροσόλυμα ο Κύριος το έδειξε αυτό στους αποστόλους τόσο με λόγια όσο και με έργα. Ο ευαγγελιστής Μάρκος στην αρχή του σημερινού Ευαγγελίου κάνει το περίεργο αυτό σχόλιο: «Ήσαν δε εν τη οδώ, αναβαίνοντες εις Ιεροσόλυμα∙ και ήν προάγων αυτούς ο Ιησούς, και εθαμβούντο, και ακολουθούντες εφοβούντο» (Μάρκ. ι΄32). Βάδιζαν τον δρόμο που οδηγεί στα Ιεροσόλυμα. Ο Ιησούς πήγαινε μπροστά. Κι εκείνοι καθώς τον έβλεπαν να προχωρεί ήταν ανήσυχοι, τους είχε πιάσει δέος, τον ακολουθούσαν αλλά φοβόντουσαν. 

Φαίνεται πως αντίθετα με ό,τι συνήθιζε, βάδιζε πιο μπροστά απ΄αυτούς. Ήθελε έτσι να τους δείξει πως επειγόταν να φτάσει στο πάθος Του θεληματικά, να τους διδάξει την υποταγή Του στο θέλημα του Πατέρα Του, αλλά κι ότι ήταν ο πρώτος που θα έπασχε. Οι μαθητές Του έπρεπε έπειτα ν’ ακολουθήσουν το θείο Διδάσκαλό τους, τον Πρώτο που θα έπασχε με τη θέλησή Του, να οδεύσουν κι αυτοί προς το μαρτυρικό τέλος τους. Οι μαθητές Του όμως εθαμβούντο, είχαν μείνει κατάπληκτοι, τους είχε πιάσει δέος. Δεν είχαν κατανοήσει την ταπείνωση και τον θάνατο Εκείνου, που τόσες φορές είχε δείξει μπροστά στα μάτια τους πως ήταν πιο δυνατός από τους ανθρώπους, από τη φύση κι από τις λεγεώνες των δαιμόνων. Γι’ αυτό τον ακολουθούσαν και εφοβούντο, γιατί μπορεί μεν να μην κατανοούσαν, είχαν όμως το προαίσθημα πως όλ’ αυτά τα τρομερά και ακατανόητα πράγματα που τους είχε πει τόσες φορές, θα γίνονταν.

(σύνδεσμος μηνύματος)

10/04/2021

Ιωάννου της Κλίμακος

«…Την Κλίμακα, το αριστούργημα αυτό της ελληνορθοδόξου γραμματείας, το ιερογράφημα του θεοβαδίστου Όρους, πάντοτε την εμελετώμεν μετά πόθου. Ηγωνιζόμεθα να την αντιγράφωμεν εις τας μυστικάς δέλτους της ψυχής μας. Την καθιερώσαμεν, μετά τα θεόπνευστα λόγια της Αγίας Γραφής, πνευματικόν καθοδηγητήν, συμφώνως προς τας οδηγίας των αειμνήστων Γερόντων μας, οι οποίοι παιδιόθεν μας εμύησαν εις την ατραπόν της αγγελικής πολιτείας. 

Αδελφέ εν Κυρίω και συστρατιώτα, συ που επιθυμείς την ανοδικήν πορείαν και μάχεσαι δια την κατάκτησιν του ουρανού, λάβε εις χείρας σου την οσιακήν ταύτην βίβλον. Διάβασε και πορεύου. Κάθε λόγος της αποτελεί και μίαν νέαν βαθμίδα ανόδου. Προχώρει με ανδρείαν, όσο και αν σου παρουσιάζεται ο δρόμος ανηφορικός και ακανθόσπαρτος. Ποτέ δεν πρόκειται να είναι τόσον σκληρός και οδυνηρός, όσον ο δρόμος του Γολγοθά. Έχε το βλέμμα σου εις την τελευταίαν βαθμίδα, όπου ο Κύριος και Νυμφίος των ψυχών μας, μας αναμένει με ανοιχτάς τας αχράντους χείρας Του, αι οποίαι φέρουν τα στίγματα των ήλων του Σταυρού. Άκουε και τον όσιον Ιωάννην, ο οποίος παροτρύνει όλους τους πνευματικούς αγωνιστάς: Αναβαίνετε, αδελφοί, αναβαίνετε προθύμως επιθυμώντας ολόψυχα τις αναβάσεις, ακούοντας αυτόν που λέγει:῾῾Δεύτε αναβώμεν εις το όρος Κυρίου και εις τον οίκον του Θεού ημών᾽᾽(Ης. β´3), ο οποίος ῾῾δίνει στα πόδια μας την ευκινησίαν της ελάφου και μας ανεβάζει σε υψηλούς τόπους᾽᾽(Ψαλμ. ιζ´34), ώστε να νικήσωμε, δοξολογώντας Αυτόν». 

Ας προχωρήσωμε μέχρι την τελευταία βαθμίδα της αγάπης, για να συναντήσωμε τον Θεόν, εφόσον βέβαια η αγάπη είναι ο Θεός, στον οποίον πρέπει ο ύμνος, στον οποίον ανήκει η δύναμις και το σθένος, στον οποίον υπάρχει η αιτία κάθε καλού και υπήρχε και θα υπάρχει εις τους απεράντους αιώνας. Αμήν 

Από την Κλίμακα, έκδ. Ιεράς Μονής Ωρωπού, Αττικής 1998

(σύνδεσμος μηνύματος)

04/04/2021

ΣΤΑΥΡΟΠΡΟΣΚΥΝΗΣΕΩΣ

Ο σταυρός του Χριστού είναι ο άξονας της καινής ζωής. Της αιωνίου ζωής επί της γης• ο στύλος της Αποστολικότητος, του Μαρτυρίου, της Ομολογίας, της Αθλήσεως, με μία λέξη, ο στύλος παντός ευαγγελικού: της πίστεως, της ελπίδος, της αγάπης, της προσευχής, της νηστείας, της ταπεινοφροσύνης, της υπομονής, της πραότητος, της απαθείας, της θεώσεως, της θεανθρωποποιήσεως. Ναι, «είναι η δύναμις του Θεού» με την οποία οι άνθρωποι νικούν τους θανάτους, όλες τις αμαρτίες, όλο το κακό. 

Ο της Αντιοχείας Χρυσόστομος ευαγγελιστής ευαγγελίζεται: «Τίποτε δεν είναι τόσο αταίριαστο και ξένο προς τον χριστιανό, όσο το να αναζητεί για τον εαυτό του ξεκούραση και ανάπαυλα. Τίποτε τόσο ξένο προς την κλήση του και την στράτευσή του, όσο το να είναι ισχυρά δεμένος με τούτη τη ζωή. Ο Κύριός σου σταυρώθηκε και συ αναζητείς την άνεση; Ο Κύριός σου καρφώθηκε και συ παραδίδεσαι στις απολαύσεις; Ανήκουν αυτά σε γενναίο στρατιώτη; Γι᾽ αυτό και ο Παύλος λέγει:῾῾Πολλοί γαρ περιπατούσιν, ούς πολλάκις έλεγον υμίν, νυν δε και κλαίων λέγω, τους εχθρούς του σταυρού του Χριστού᾽᾽. 

Ο άγιος Απόστολος το είπε αυτό γιατί υπήρχαν άνθρωποι, οι οποίοι, υποκριτικά, τηρούσαν τον χριστιανισμό, ενώ ζούσαν μία ζωή μέσα στις απολαύσεις και τις ηδονές, πράγμα αντίθετο του σταυρού. Γιατί ο σταυρός αποτελεί την υποχρέωση της ψυχής, η οποία εισήλθε στη μάχη, έτοιμη για τον θάνατο και δεν αποζητεί καμία ανάπαυλα. Ενώ εκείνοι ζουν εντελώς διαφορετικά. Ως εκ τούτου, αυτοαποκαλούνται χριστιανοί, ενώ είναι πολέμιοι του σταυρού. Διότι, αν αγαπούσαν τον σταυρό, θα πάσχιζαν να ζήσουν την ζωή του Εσταυρωμένου. Δεν σταυρώθηκε ο Κύριός σου; Αν δεν μπορείς με τον ίδιο τρόπο να σε σταυρώσουν , τότε μιμήσου Τον με άλλον τρόπο, σταύρωσε τον εαυτό σου, όχι για να πεθάνεις, (μη γένοιτο! Αυτό θα ήταν αντίθεο) αλλά κατά τον λόγο του Παύλου:῾῾εμοί κόσμος εσταύρωται καγώ τω κόσμω᾽᾽. Αν αγαπάς τον Κύριό σου, τότε πέθανε με τον θάνατό του: μάθε ποια είναι η απέραντη δύναμη του σταυρού, το πόσα αγαθά έλαβες από αυτόν, το πόσα λαμβάνεις και το πόσο αυτός αποτελεί την εγγύηση της ζωής. 

Δια του σταυρού επιτελούνται τα πάντα• το βάπτισμα δια του σταυρού, η χειροτονία δια του σταυρού. Όπου και αν βρίσκεσαι, στον δρόμο, στην οικία ή σε άλλο μέρος, ο σταυρός αποτελεί μεγάλο θησαυρό, σωτηριοφόρο όπλο, αδιαπέραστη ασπίδα κατά του διαβόλου. Έτσι, λοιπόν, όταν πολεμάς κατά του διαβόλου, ήδη φέρεις τον σταυρό, όχι απλώς επειδή κάνεις το σημείο του σταυρού, αλλά υπομένοντας όσα προϋποθέτει ο σταυρός. Ο Χριστός, συνηθίζει να αποκαλεί σταυρό το να πάσχει κανείς γι᾽ αυτόν, όπως όταν λέγει:῾῾αράτω τον σταυρόν αυτού και ακολουθείτω μοι᾽᾽. Εννοεί εκείνον που είναι έτοιμος για τον θάνατο. Ενώ όσοι είναι δειλοί, φιλόζωοι και φιλόσαρκοι, είναι πολέμιοι του σταυρού. 

Έτσι και ο καθένας που αρέσκεται στις απολαύσεις και στην επίγεια ανάπαυση, είναι εχθρός του σταυρού». 

Από το βιβλίο του αγ. Ιουστίνου (Πόποβιτς), Δογματική, Ορθόδοξη Φιλοσοφία της Αλήθειας

(σύνδεσμος μηνύματος)

28/03/2021

Β´Κυριακή Νηστειών

Συνήθως λέμε ότι (η Μεγάλη Τεσσαρακοστή) είναι «καιρός μετανοίας». Και αναμφιβόλως είναι καιρός μετανοίας. Αλλά μήπως άπας ο χρόνος του ανθρώπου, και άπας ακόμη ο λειτουργικός χρόνος επομένως, ολόκληρον το οικοδόμημα της πνευματικής μας ζωής, και όλα τα γεγονότα τα οποία περνάμε ημέρας και νυκτός, δεν αποβλέπουν εις την μετάνοιαν αυτήν; Και όμως η Εκκλησία όλως ιδιαιτέρως έχει ρυθμίσει τα πράγματα, ώστε αυτή η περίοδος των σαράντα ημερών, να μιλάει ιδιαίτατα μέσα εις τις ψυχές. 

Νομίζω το νιώθουμε ότι η Τεσσαρακοστή είναι κάτι που θα μπορούσαμε να πούμε, ότι δεν είναι δημιούργημα δικό μας• δεν είναι μία περίοδος νηστείας που εμείς την τοποθετήσαμε μέσα εις τον χρόνον, αλλά είναι όντως ένα θείον δώρημα. Είναι δώρημα του ιδίου του Θεού• που από Αυτόν προέρχεται και γι᾽ αυτό ακριβώς, με κάποιαν ιδιαιτέραν αίσθησιν ο Κύριος αναγνωρίζει το δώρημά Του• προσβλέπει στην περίοδον αυτήν και υποκινεί τας καρδίας των ανθρώπων, ώστε να αποκτήσουν την αίσθησιν που θα τις οδηγεί εις Αυτόν. 

Αναμφιβόλως είναι μία περίοδος κλήσεως εις την τελειότητα. Είναι μία σύμμιξις μέσων, τρόπων, προτροπών, ακολουθιών, που συμφιλιώνουν πάλι τον αποδεσμευθέντα από την αγάπην του Θεού άνθρωπον με τον Θεόν, τον ξαναφέρνουν εις την αγάπην και εις την αγάπησίν του και έτσι μπορεί η Τεσσαρακοστή να συμβάλλει, ώστε ο άνθρωπος να θέλει καλύτερα να συνδιαλέγεται μετά του Θεού.

Λέγει χαρακτηριστικά ο Μέγας Βασίλειος ότι αυτές τις ημέρες «εις πάσαν την οικουμένην περιαγγέλεται το κήρυγμα της νηστείας». Η Τεσσαρακοστή δηλαδή είναι τρόπον τινά ένα κήρυγμα, το οποίον αποστέλλει ο Κύριος, και που δεν λέγει τίποτε άλλο, παρά «δεύτε διαλεχθώμεν». Ελάτε να κουβεντιάσετε μαζί μου, ελάτε να συνεξηγηθώμεν, ελάτε να δείτε που σας καλώ. 

Είναι περίοδος που όπως την αποκαλεί το Τριώδιό μας, καθίσταται ευπρόσδεκτος εις τον Κύριον. «Καιρός ευπρόσδεκτος». Τί σημαίνει «ευπρόσδεκτος»; Αναμφιβόλως ότι είναι ο αρμοδιώτερος χρόνος για να μπορέσει κανένας να νιώθει τον Θεόν συνδιαλεγόμενον μετ᾽ αυτού και ενούμενον μαζί του. Εδώ όμως κάτι το ιδιαίτερον σημαίνει: ότι είναι ο χρόνος τον οποίον προσδέχεται ιδιαίτατα ο Θεός. Είναι ο χρόνος που τον αναγνωρίζει, που τον ξεύρει, γιατί τον θέσπισεν ο ίδιος, και επομένως προσκλίνει τας καρδίας, γίνεται τόσο πολύ ίλεως, όσον ποτέ άλλοτε. Είναι τόσον μεγάλη η φωτοβολία αυτής της περιόδου, ώστε να μπορεί ο άνθρωπος με λίγον κόπον να αποκτήσει πολλά εξ αυτής. 

Και γι᾽ αυτό λέγει, φαιδρώς να υποδεχθώμεν και να εορτάσωμεν την Μεγάλην Τεσσαρακοστήν. Φαιδρώς ν᾽ αρχίσωμεν την εγκράτειαν, φαιδρώς την νηστείαν, φαιδρώς όλα. Φαιδρώς, για να μας δείξει το αποτέλεσμα που θα έχωμε, την αισιοδοξίαν της ψυχής μας, την προσμονήν της, που την κάνει να χαμογελά ολόκληρη, γιατί στην πραγματικότητα δεν σημαίνουν τίποτε άλλο αυτά, παρά μίαν συνδιάλεξιν με τον Θεόν. 

Γέροντος Αιμιλιανού Σιμωνοπετρίτου

(σύνδεσμος μηνύματος)

25/03/2021

25η Μαρτίου 2021

Αγαπητοί μου Αγιοχαραλαμπίτες αδελφοί, 

Χρόνια πολλά για την μεγάλη γιορτή του Ευαγγελισμού αλλά και για την εθνική επέτειο της Ελληνικής επανάστασης του 1821. Επισυνάπτω σκέψεις που πιστεύω είναι αφορμή για ουσιαστικότερη συμμετοχή στο πνεύμα αυτής της επετείου για να μη περάσει απαρατήρητη. 

Η σημαία είναι ένα υφασμάτινο σύμβολο, το οποίο γίνεται σημείο αναφοράς για την ταυτότητα ενός κράτους. Πάντοτε προβάλλει με συμβολικές παραστάσεις τα χαρακτηριστικά του έθνους που αντιπροσωπεύει και (νομοθετημένα) πρέπει να είναι σεβαστή από όλους τους πολίτες και όχι μόνον. Μπροστά στη σημαία παίρνονται αποφάσεις και δίνονται όρκοι/υποσχέσεις συνέπειας για τα ιδανικά που προβάλλονται από αυτήν. Στους εθνικούς αγώνες για τις αξίες της ζωής, η σημαία πάντοτε ήταν η έμπνευση των αγωνιστών τόσο στα πεδία των ένοπλων αγώνων, όσο και στην προσπάθεια κάθε ηγεσίας για μία καλύτερη εγκόσμια πολιτεία. 

Τις ημέρες αυτές η ανάμνηση της Ελληνικής επανάστασης του 1821, ως επετειακή ευκαιρία 200 χρόνων, μας καλεί να στοχαστούμε την σύνολη ιστορία και την πορεία της πατρίδας μας στην χρονική αυτή περίοδο και να αναστοχαστούμε για την συνέχεια. 

Κυρίαρχο σύμβολο στην Ελληνική σημαία, ανάμεσα στο γαλάζιο και το άσπρο, είναι ο Σταυρός. Το κορυφαίο σημείο της χριστιανικής πίστης, ως προϋπόθεση για την Ανάσταση. Οι αγωνιστές της επανάστασης του 1821, που οραματίστηκαν την ανάσταση του υπόδουλου γένους, ξεκίνησαν με την αίσθηση ότι η προσπάθειά τους γίνεται «για του Χριστού την πίστη την αγία και της πατρίδος την ελευθερία». Και ήταν αποφασισμένοι να νικήσουμε ή να πεθάνουμε. Οι σημαίες της επανάστασης με την ποικιλία τους μπορούν να μας ταξιδέψουν στους τόπους των αγώνων και να μας δείξουν την λεβεντιά και την δύναμη ψυχής κάθε Έλληνα που αγαπά τον τόπο του και μπορεί να θυσιάσει ακόμα και τη ζωή του γι᾽ αυτό. 

Αυτό αποτυπώνεται στην σημαία της Μάνης (δείτε εδώ) που αναρτήσαμε στο Μετόχι μας, με την ευκαιρία της δισαίωνης επετείου, ως απότιση φόρου τιμής στους μάρτυρες που έχυσαν το αίμα τους σ᾽αυτόν τον αγώνα. 

Να παρακαλέσουμε την Παναγία μας, που είναι η μητέρα του Άρχοντα της ειρήνης, να ευαγγελίζεται στην ανθρωπότητα και κυρίως στους κυβερνήτες των λαών την αγάπη και την ειρήνη για καλύτερη συνεργασία μεταξύ όλων των ανθρώπων για μία καλύτερη κοινωνία. 

Βοήθειά μας η Παναγία 

π. Αθανάσιος

(σύνδεσμος μηνύματος)

21/03/2021

Κυριακή της Ορθοδοξίας

Όχι μόνο ο Τριαδικός Θεός μας βλέπει και παρατηρεί τη ζωή μας κάθε στιγμή, αλλά και ολόκληρος ο χορός των ουρανίων δυνάμεων, οι άγγελοι και οι άγιοι μαζί. Εκατομμύρια μάτια μας βλέπουν σα να ήταν με ένα μάτι. Εκατομμύρια καλές επιθυμίες μας συνοδεύουν στο σκοτεινό και αγκάθινο δρόμο της ζωής μας. Και εκατομμύρια χέρια απλώνονται για να μας δώσουν τη βοήθειά τους, σαν ένα χέρι όλα μαζί. 

Η επίγεια Εκκλησία του Θεού οδηγείται από το Άγιο Πνεύμα και προσπαθεί να παρουσιάσει τη θαυμαστή και φοβερή, την αγαπητή αυτή πραγματικότητα στους πιστούς, με τη βοήθεια των εικόνων, που αντιπροσωπεύουν τον αόρατο κόσμο των ουρανίων δυνάμεων. Τους θυμίζει τη διαρκή παρουσία των δυνάμεων αυτών στον κόσμο. Όταν προσκυνούμε την εικόνα, δε σημαίνει ότι λατρεύουμε το ξύλο ή τα χρώματα της ζωγραφιάς, αλλά τις ουράνιες δυνάμεις που απεικονίζονται σ᾽ αυτές και που είναι ζωντανές και παρούσες. Όταν στεκόμαστε μπροστά στις εικόνες με φόβο Θεού, τον ίδιο αυτό φόβο νιώθουμε και αποδίδουμε προς τις ουράνιες δυνάμεις. Όταν αισθανόμαστε παρηγοριά και χαρά από τις εικόνες, στην πραγματικότητα δεχόμαστε τη χαρά αυτή από τις ουράνιες δυνάμεις που απεικονίζονται σ᾽ αυτές. Μόνο οι ανόητοι και αυτοί που κατέχονται από δαιμονικές δυνάμεις βλέπουν ειδωλολατρία στην προσκύνηση των εικόνων. Ποιος έχει ανοίξει πόλεμο εναντίον της ειδωλολατρίας στο πέρασμα των αιώνων, αν όχι η Ορθόδοξη Εκκλησία; Ποιας Εκκλησίας οι πιστοί θυσιάστηκαν κατά εκατομμύρια στο νικηφόρο αυτό πόλεμο; Ποιος άλλος αφάνισε την ειδωλολατρία; Πώς θα μπορούσε λοιπόν μια Εκκλησία που αφάνισε την ειδωλολατρία να γίνει ειδωλολατρική; 

Τη μομφή αυτή την σκάρωσαν εναντίον της ορθόδοξης Εκκλησίας οι άνομοι αιρετικοί, που οι σκέψεις τους λειτουργούσαν σαρκαστικά και όχι πνευματικά. Με το σκοτισμένο νου τους δεν μπόρεσαν να δουν τη διαφορά ανάμεσα στην προσκύνηση των εικόνων και την ειδωλολατρία. Ήταν ανίκανοι να τα βγάλουν πέρα με τα σφαλερά επιχειρήματά τους κι έτσι έστρεψαν τη φωτιά και το ξίφος ενάντια στις εικόνες και εκείνους που τις προσκυνούσαν. Έκαψαν τις εικόνες στη φωτιά και σκότωσαν τους πραγματικούς πιστούς με το ξίφος τους. Όμως του Θεού η δύναμη ήταν μεγαλύτερη από τη φωτιά και το ξίφος των αιρετικών. Έτσι τελικά οι αιρετικοί κατατροπώθηκαν, ενώ οι εικόνες έμειναν για να στολίζουν τα τέμπλα και να θυμίζουν στους πιστούς τη φοβερή παρουσία του Θεού και των ουρανίων δυνάμεων, μέσα από τη ζωή των αγίων ανδρών και γυναικών. 

Για ανάμνηση της νίκης ενάντια στους εικονοκλάστες και της θριαμβευτικής αποκατάστασης της τιμής των εικόνων την εποχή του πατριάρχη Μεθοδίου, της ευσεβούς αυτοκρατόρισσας Θεοδώρας και του γιού τους Μιχαήλ, οι άγιοι και θεοφόροι Πατέρες μας όρισαν την πρώτη Κυριακή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής να αφιερωθεί στο γεγονός αυτό. Η ημέρα αυτή είναι γνωστή ως Κυριακή της Ορθοδοξίας, για να μας θυμίζει το θρίαμβο της ορθόδοξης πίστης ενάντια στους αιρετικούς, που θέλησαν να εμποδίσουν την προσκύνηση των εικόνων, όπως έκαναν (και κάνουν{sic}) οι σοφοί του κόσμου τούτου. 

Την ημέρα αυτή οι άγιοι και θεοφόροι Πατέρες διάλεξαν να διαβάζεται το ευαγγέλιο που αναφέρεται στο Ναθαναήλ, στις αμφιβολίες του για το Χριστό προτού τον γνωρίσει, καθώς και τη συνομιλία που είχε μαζί του μετά τη συνάντησή τους. Θέλησαν έτσι να δείξουν πόσο απαραίτητη είναι η παρουσία του Θεού όταν προβάλει κανείς τις αμφισβητήσεις του για την πίστη, καθώς και τη θαυμαστή δύναμη της παρουσίας Του αυτής. 

(Από το βιβλίο του αγ. Νικολάου Βελιμίροβιτς, Καιρός Μετανοίας).

(σύνδεσμος μηνύματος)

14/03/2021

Κυριακή της Τυρινής

Τι σημαίνουν τα λόγια «και το πρόσωπό σου νίψαι;». 

Το πρόσωπο υποδηλώνει τον εξωτερικό, τον σωματικό και αισθησιακό άνθρωπο-το σώμα του ανθρώπου. Η ψυχή αποκαλύπτεται στον κόσμο μέσα από το σώμα. Για τον Θεό, πρόσωπο του ανθρώπου είναι η ψυχή, για τον κόσμο όμως είναι το σώμα. Με τις σωματικές αισθήσεις και τα αισθητήρια όργανα δείχνουμε στον κόσμο τι σκεφτόμαστε, τι νιώθουμε και τι θέλουμε. Η γλώσσα λέει όσα ο νους σκέφτεται, τα μάτια δείχνουν τα αισθήματα της καρδιάς και τα πόδια οδηγούν εκεί που η ψυχή θέλει. 

Το πρόσωπό σου νίψαι σημαίνει: Να καθαρίσεις το σώμα σου από τη διάπραξη κάθε αμαρτίας, κάθε ακαθαρσίας και κάθε πονηρίας. Φύλαξε τις αισθήσεις σου από κάθε τι επιπόλαιο και επικίνδυνο. Περιόρισε τα μάτια σου ώστε να μην περιεργάζονται διαρκώς τα περίεργα αυτού του κόσμου. Περιόρισε τα αυτιά σου να μη ακούνε αυτά που δεν συντελούν στην ψυχική σου σωτηρία. Περιόρισε τη μύτη σου ώστε η ψυχή σου να μη οσμίζεται το άρωμα αυτού του κόσμου, που γρήγορα μεταβάλλεται σε βρωμιά. Περιόρισε το στομάχι σου, για να μην επιθυμεί συνέχεια περισσότερη τροφή και ποτό. Χαλιναγώγησε το σώμα σου ολόκληρο να μη γίνει ευαίσθητο και απαιτεί από σένα περισσότερα από εκείνα που είναι απαραίτητα για την επιβίωσή του. Πρέπει να συγκρατήσεις τα χέρια σου ώστε να μη χτυπάνε και βασανίζουν ανθρώπους και ζώα. Συγκράτησε τα πόδια σου για να μη σε οδηγούν στην αμαρτία, σε ανόητες ψυχαγωγίες και άθλιες διασκεδάσεις, σε τσακωμούς και σε κλοπές. Σε αντίθεση προς όλα αυτά πρέπει να αλλάξεις το σώμα σου ολόκληρο, να το κάνεις πραγματικό ναό της ψυχής και όχι καταγώγιο ληστών. Το σώμα σου πρέπει να το κάνεις ναό του Ζώντος Θεού. 

Αυτό το νόημα έχουν τα λόγια το πρόσωπό σου νίψαι. Αυτή είναι η νηστεία που οδηγεί στη σωτηρία. Αυτή είναι τη νηστεία συνιστά ο Κύριος. Μια νηστεία που είναι ελεύθερη από υποκρισία, που εκβάλλει τα πονηρά πνεύματα και βοηθά τον άνθρωπο να καταγάγει ένδοξη νίκη, που θα του φέρει πλούσιους καρπούς, τόσο στην παρούσα ζωή όσο και στη μέλλουσα. 

Πρέπει να επισημάνουμε ότι ο Κύριος μιλάει πρώτα για το κεφάλι κι ύστερα για το πρόσωπο, πρώτα για την ψυχή και ύστερα για το σώμα. Οι υποκριτές νήστευαν μόνο σωματικά κι έδειχναν τη νηστεία τους στους ανθρώπους με σωματικά μέσα. Ο Χριστός αντίθετα, βάζει την πνευματική νηστεία στην πρώτη θέση. Πρώτη τοποθετεί τη νηστεία της ψυχής και έπειτα την εξωτερική, του σώματος. Με αυτό δεν θέλει να υποβαθμίσει τη σωματική νηστεία -αφού και ο ίδιος άσκησε τη νηστεία αυτή- αλλά για να καθαρίσει πρώτα την ψυχή και έπειτα τον καθρέφτη της ψυχής. 

Ο άνθρωπος πρέπει να αγωνιστεί, να ενστερνιστεί τη νηστεία πρώτα με το νου, την καρδιά και τη θέλησή του και μετά να την εφαρμόσει πρόθυμα με το σώμα, όπως κάνει ο καλλιτέχνης, που πρώτα μορφώνει την εικόνα στην ψυχή του και μετά την πραγματοποιεί με τα χέρια του. 

Η σωματική νηστεία πρέπει να γίνεται με χαρά και όχι με λύπη. 

Αυτός είναι ο λόγος που ο Κύριος χρησιμοποιεί αυτές τις λέξεις άλειψαι και νίψον. Όπως οι ουσίες αυτές δίνουν ευχαρίστηση και ξεκούραση στο σώμα έτσι και η νηστεία, τόσο η σωματική όσο και η ψυχική, πρέπει να δίνει χαρά και ευχαρίστηση στην ψυχή του ανθρώπου. Η νηστεία είναι όπλο, ένα πολύ δυνατό όπλο στον πόλεμο με τα πονηρά πνεύματα. Ο στρατιώτης που την ώρα της μάχης θα χάσει το όπλο του πέφτει κάτω, γιατί δεν έχει άλλη επιλογή. Είτε θα τραπεί σε φυγή, είτε θα παραδοθεί. Όταν όμως του δώσουν όπλα χαίρεται γιατί τότε μπορεί να σταθεί στη θέση του και να αποκρούσει τον εχθρό. Πως μπορεί να μη χαρεί ο χριστιανός όταν οπλίζεται με τη νηστεία εναντίον των πιο φοβερών αντιπάλων του; Πως να μη σκιρτήσει από χαρά η καρδιά του και να μη λάμψει το πρόσωπό του όταν κρατά στα χέρια του ένα όπλο, που με το που το βλέπουν οι εχθροί του συγχίζονται και το βάζουν στα πόδια. 

Από το βιβλίο του αγίου Νικολάου Βελιμίριβιτς, Καιρός Μετανοίας.

(σύνδεσμος μηνύματος)

06/03/2021

ΨΥΧΟΣΑΒΒΑΤΟ

……Την ποθεινήν πατρίδα παράσχου μοι… 

Στο τρίτο νεκρώσιμο Ευλογητάριο ο κοιμηθείς ικετεύει τον Κύριο με το στόμα των προσευχομένων αδελφών του: «Κύριε χάρισέ μου την αληθινή μου πατρίδα, την πατρίδα που ποθώ, τον Παράδεισο». 

Είναι ομόφωνη διδασκαλία των αγίων Πατέρων ότι μετά θάνατον οι δίκαιοι βιώνουν εν μέρει την απόλαυση του Παραδείσου, ενώ οι αμαρτωλοί ζουν εν μέρει την κόλαση. Λέγει ο μέγας Αθανάσιος: «Νομίζετε ότι έλαβαν οι δίκαιοι τα αγαθά που τους ανήκουν και οι αμαρτωλοί την κόλαση; Όχι, καθόλου. Όμως οι ψυχές των Αγίων έχουν (από τώρα) την χαρά του Παραδείσου και αυτή είναι μιά μερική απόλαυση. Όπως, αντίθετα, και η λύπη που έχουν οι αμαρτωλοί, είναι μερική κόλαση». 

Εκείνος που αγάπησε τον Θεό και το συνάνθρωπο ζει ήδη τον Παράδεισο από τούτη τη ζωή, και θα τον γευθεί πολύ περισσότερο στην μέλλουσα. Διότι «ο Παράδεισος είναι η αγάπη του Θεού…. Όταν βρούμε την αγάπη, τρεφόμαστε με τον ουράνιο άρτο….Αυτός που βρήκε την αγάπη τρώγει τον Χριστό κάθε μέρα και ώρα, και από αυτό γίνεται αθάνατος…. Η αγάπη είναι η βασιλεία την οποία υποσχέθηκε συγκεκαλυμμένα ο Κύριος στους Αποστόλους, λέγοντας ότι θα φάγουν στη Βασιλεία Του. Τί λοιπόν, λέγει ότι «θα τρώτε και θα πίνετε στην Τράπεζα της Βασιλείας μου», αν όχι την αγάπη; Διότι η αγάπη μπορεί να θρέψει τον άνθρωπο αντί φαγητού και ποτού. Η αγάπη είναι ο οίνος που ευφραίνει την καρδιά του ανθρώπου. Και είναι μακάριος όποιος ήπιε από αυτόν τον οίνο» 

Την μακαριότητα της Βασιλείας προγεύονται και οι σωθέντες κεκοιμημένοι αδελφοί μας, διότι και αυτοί δέχονται τον αγιασμό της θείας Κοινωνίας. «Αυτό το οποίο προξενεί κάθε τρυφή και μακαριότητα σ᾽ εκείνους που βρίσκονται εκεί, είτε το ονομάσεις Παράδεισο… είτε Βασιλεία καθ᾽ εαυτή, δεν είναι τίποτε άλλο παρά αυτό το άγιο Ποτήριο και αυτός ο άγιος Άρτος… Γι᾽ αυτό και ο Κύριος ονόμασε Δείπνο την ευφροσύνη των Αγίων στον μέλλοντα αιώνα, για να δείξει ότι δεν υπάρχει κάτι περισσότερο εκεί, από αυτήν την Τράπεζα» της θείας Ευχαριστίας! 

Μετά τη νίκη του Χριστού επί του διαβόλου και του θανάτου, οι ψυχές των Αγίων «βρίσκονται στον Παράδεισο (την αιώνια πατρίδα μας), όχι μόνο για την ψυχή του αγίου ληστού, αλλά και για τις ψυχές όλων των Αγίων». Επομένως όλοι οι Άγιοι, όταν χωρίζεται η ψυχή από το σώμα τους, ακούνε τον Χριστό να τους βεβαιώνει: Σήμερον μετ᾽ εμού έση εν τω Παραδείσω. 

Αυτή την φωνή επιθυμεί να ακούσει και ο κεκοιμημένος, καθώς ικετεύει με τα χείλη των αδελφών του: Κύριε, την ποθεινήν πατρίδα παράσχου μοι. 

Από το βιβλίο του ιερομονάχου Γρηγορίου, Η Νεκρώσιμος Ακολουθία και τα Ιερά Μνημόσυνα, Άγιον Όρος

(σύνδεσμος μηνύματος)

21/02/2021

Κυριακή του Ασώτου

Εἰς ἀναμάρτητον χώραν, καὶ ζωηράν, ἐπιστεύθην, γεωσπορήσας τὴν ἁμαρτίαν, τῇ δρεπάνῃ ἐθέρισα, τοὺς στάχυας τῆς ἀμελείας, καὶ δραγμάτων ἐστοίβασα, πράξεών μου τὰς θημωνίας, ἃς καὶ κατέστρωσα οὐχ ἅλωνι τῆς μετανοίας. Ἀλλ’ αἰτῶ σε, τὸν προαιώνιον γεωργὸν ἡμῶν Θεόν, τῷ ἀνέμῳ τῆς σῆς φιλευσπλαγχνίας ἀπολίκμισον τὸ ἄχυρον τῶν ἔργων μου καὶ σιτάρχησον τῇ ψυχῇ μου τὴν ἄφεσιν, εἰς τὴν οὐράνιόν σου συγκλείων με ἀποθήκην καὶ σῶσόν με. 

Ἐπιγνῶμεν ἀδελφοὶ τοῦ μυστηρίου τὴν δύναμιν· τὸν γὰρ ἐκ τῆς ἁμαρτίας, πρὸς τὴν πατρικὴν ἑστίαν, ἀναδραμόντα, Ἄσωτον Υἱὸν ὁ πανάγαθος Πατήρ, προϋπαντήσας ἀσπάζεται, καὶ πάλιν τῆς οἰκείας δόξης, χαρίζεται τὰ γνωρίσματα, καὶ μυστικὴν τοῖς ἄνω ἐπιτελεῖ ευφροσύνην, θύων τὸν μόσχον τὸν σιτευτόν, ἵνα ἡμεῖς ἀξίως πολιτευσώμεθα, τῷ τε θύσαντι φιλανθρώπῳ Πατρί, καὶ τῷ ἐνδόξῳ θύματι, τῷ Σωτῆρι τῶν ψυχῶν ἡμῶν. 

Ὢ πόσων ἀγαθῶν, ὁ ἄθλιος ἐμαυτὸν ἐστέρησα! ὢ ποίας βασιλείας ἐξέπεσα ὁ ταλαίπωρος ἐγώ! τὸν πλοῦτον ἠνάλωσα, ὅν περ ἔλαβον, τὴν ἐντολὴν παρέβην. Οἴμοι τάλαινα ψυχὴ! τῷ πυρὶ τῷ αἰωνίῳ λοιπὸν καταδικάζεσαι· διὸ πρὸ τέλους βόησον Χριστῷ τῷ Θεῷ. Ὡς τὸν Ἄσωτον δέξαι με υἱόν, ὁ Θεός, καὶ ἐλέησόν με. 

Τῆς πατρικῆς δωρεὰς διασκορπίσας τὸν πλοῦτον, ἀλόγοις συνεβοσκόμην ὁ τάλας κτήνεσι, καὶ τῆς αὐτῶν ὀρεγόμενος τροφῆς ἐλίμωττον μὴ χορταζόμενος, ἀλλ’ ὑποστρέψας πρὸς τὸν εὔσπλαγχνον Πατέρα, κραυγάζω σὺν δάκρυσι· Δέξαι με ὡς μίσθιον, προσπίπτοντα τῇ φιλανθρωπίᾳ σου, καὶ σῶσόν με. 

Τὴν τοῦ Ἀσώτου φωνὴν προσφέρω σοι Κύριε΄ Ἥμαρτον ἐνώπιον τῶν ὀφθαλμῶν σου ἀγαθέ· ἐσκόρπισα τὸν πλοῦτον τῶν χαρισμάτων σου· ἀλλὰ δέξαι με μετανοοῦντα, Σωτὴρ καὶ σῶσόν με. 

Ὡς ὁ Ἄσωτος Υἱός, ἦλθον κἀγὼ Οἰκτίρμον, ὁ τὸν βίον ὅλον δαπανήσας ἐν τῇ ἀποδημίᾳ· ἐσκόρπισα τὸν πλοῦτον, ὃν δέδωκάς μοι Πάτερ· δέξαι με μετανοοῦντα ὁ Θεός, καὶ ἐλέησόν με. 

Δαπανήσας ἀσώτως, τῆς πατρικῆς οὐσίας τὸν πλοῦτον, καὶ καταναλώσας, ἔρημος γέγονα, ἐν τῇ χώρᾳ οἰκήσας, τῶν πονηρῶν πολιτῶν· καὶ μηκέτι φέρων τὸ μετὰ τούτων συνοικέσιον, ἐπιστρέψας βοῶ σοι τῷ οἰκτίρμονι Πατρί· Ἥμαρτον εἰς τὸν οὐρανόν, καὶ ἐνώπιόν σου, καὶ οὐκ εἰμὶ ἄξιος κληθῆναι υἱὸς σου· ποίησόν με ὡς ἕνα τῶν μισθίων σου, ὁ Θεός, καὶ ἐλέησόν με. 

Πάτερ ἀγαθέ, ἐμακρύνθην ἀπὸ σοῦ, μὴ ἐγκαταλίπῃς με, μηδὲ ἀχρεῖον δείξῃς τῆς Βασιλείας σου· ὁ ἐχθρὸς ὁ παμπόνηρος ἐγύμνωσέ με, καὶ ᾖρέ μου τὸν πλοῦτον· τῆς ψυχῆς τὰ χαρίσματα, ἀσώτως διεσκόρπισα· ἀναστὰς οὖν, ἐπιστρέψας πρὸς σὲ ἐκβοῶ· Ποίησόν με ὡς ἕνα τῶν μισθίων σου, ὁ δι᾽ ἐμὲ ἐν Σταυρῷ τὰς ἀχράντους σου χεῖρας ἁπλώσας, ἵνα τοῦ δεινοῦ θηρὸς ἀφαρπάσῃς με, καὶ τὴν πρώτην καταστολὴν ἐπενδύσῃς με, ὡς μόνος πολυέλεος. 

Όταν κανείς έχει μπροστά του τέτοια κείμενα είναι ανάγκη να σιωπά και να μυσταγωγείται στα ανυπέρβλητα νοήματα της εκκλησιαστικής μας ποίησης. Είναι ευκαιρία αναβαπτισμού του καθενός μας μέσα από τις συγκλονιστικές περιγραφές του ανθρωπίνου δράματος όταν αυτός απομακρύνεται από τον Θεό. Αλλά και την περιγραφή της απύθμενης αγάπης του Θεού Πατρός, προς τον πλανηθέντα άσωτο, με κεντρικό σημείο την αναμονή της επιστροφής και την αποκατάσταση. 

Καλή συνέχεια στον αγώνα

(σύνδεσμος μηνύματος)

21/02/2021

Τελώνου και Φαρισαίου

Αδελφοί μου από σήμερα αρχίζει το «Κατανυκτικό Τριώδιο». Ο πρόλογος της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Καλούμαστε και πάλι σε μία εγρήγορση προσμονής για τον αναβαπτισμό μας στην παράδοση της εκκλησιαστικής ασκήσεως ως μέσου καλλιέργειας πόθου και καλύτερης γνωριμίας με τον Χριστό. 

Ακολουθεί ένα μικρό απόσπασμα από το βιβλίο του καθηγητή Ι. Κορναράκη(+) «Ο κατά φαντασία χριστιανός», επίκαιρο για την παραβολή του Τελώνου και του Φαρισαίου. Ας αποφασίσει ο καθένας μας για την μεταμόρφωσή μας από το κατά φαντασία, στην πραγματικότητα. 

«Όταν απουσιάζει η θεοφιλής προσπάθεια, η πράξη και ο αγώνας της αρετής, ο πιστός μένει μετέωρος στη δική του θεωρία, τη διανοητική, που διαμορφώνει ως πίστη προσωπική. Στην περίπτωση αυτή ο κάθε «πιστός» που δεν αγωνίζεται για να κάνει την πίστη του βίωμα, εμπιστεύεται τη θεωρία της δικής του πίστης στη φαντασία του! Και βέβαια επειδή ο πιστός που δεν αγωνίζεται αλλά μόνο «πιστεύει», σχηματίζει με τη φαντασία του την προσωπική του θεωρία για το περιεχόμενο και το είδος της πίστης του. 

Οι περισσότεροι χριστιανοί είμαστε κατά φαντασία χριστιανοί, καθένας μας σύμφωνα με τη δική του θεωρία. Άρα στην πραγματικότητα, όσοι «πιστοί» είμαστε, δυνάμει της φαντασίας μας χριστιανοί, τόσες είναι οι θεωρίες οι οποίες υπάρχουν, κάθε μία όμως στη δική της εκδοχή. Κάθε φαντασία χριστιανός σχηματίζει τη δική του, υποκειμενικά δομημένη, θεωρία για το νόημα της προσωπικής του πίστης. 

Οπωσδήποτε, η φαντασιακή εικόνα χριστιανικού προσωπείου ικανοποιεί όλες τις ελλειμματικές πλευρές του πρακτικού χριστιανικού βίου του πιστού και εναρμονίζεται με επιθυμίες και επιδιώξεις που συνεργούν στην παράβαση ευαγγελικών κανόνων χριστιανικής ζωής. 

Και βέβαια δεν παραλείπει ο κατά φαντασία πιστός να κρίνει τους άλλους αυστηρά, όταν συμπεριφέρονται όπως ακριβώς αυτός ο ίδιος. «Είναι οξύς στο να βλέπει το αμάρτημα του πλησίον και βραδύς και απρόθυμος να παραδέχεται τα δικά του παραπτώματα». Μία τέτοια συμπεριφορά, έστω και φαντασιακή, κάνει καλό στη λήθη της προσωπικής του ενοχής. Στερεώνει «νόμιμα» τη φαντασιακή χριστιανική του εικόνα στη χριστιανική αυτοσυνειδησία του».

(σύνδεσμος μηνύματος)

13/02/2021

Κυριακή της Χαναναίας

«Σήμερα το πρωί, ήθελα να γράψω ένα γράμμα, αλλά είδα ότι το στυλό ήταν χαλασμένο. Αρχίζω να φτιάχνω το στυλό. Προσπαθώ, χαλάει. Τί να κάνω; Σκέπτομαι να πάω σε κάποιον που ξέρει. Πάω και δαπανώ όλη την ημέρα για να τον τακτοποιήσω. Ξέρετε πόσα τέτοια κάνομε κάθε ημέρα; Όλο και κάτι έχομε με το οποίο ασχολούμεθα. Κάθε ημέρα μπορεί να επανέρχονται τα ίδια, αλλά κάθε ημέρα έχομε και κάτι που μας γίνεται μία ικανοποίηση με την οποία ζούμε, κάτι με το οποίο συζητάμε. Ο ένας θα φτιάξει το ωρολόγι του, ο άλλος θα ασχοληθεί με τα ρούχα του, ο τρίτος θα πεινάσει και θα πάει να φαει, θα βρει την πόρτα κλειστή και όλη την ημέρα θα έχει μία αγανάκτηση, μία μιζέρια, μία κακομοιριά, μία πείνα, μια απαίτηση. Γιατί; Διότι ξεκίνησε στραβά η ημέρα και προχωράει στραβά.

Κάθε μέρα η ζωή μας κινείται γύρω από κάτι. Αυτό είναι το πλήρωμά μας. Το πλήρωμα όμως του παντός είναι ο Χριστός. 

Όταν ο άνθρωπος αρχίσει να νιώθει τα επόμενα βήματα του Κυρίου, δεν υπάρχει πιά τίποτα που να τον ικανοποιεί. Δεν θέλει να σταματήσει πουθενά, γίνεται ακόρεστος, ανικανοποίητος. Θέλει να πισστεύει πιο πολύ, να προσεύχεται πιο πολύ, να αγρυπνεί πιο πολύ, να αγαπά πιο πολύ. Προ πάντων, έχει μια τάση να δίνεται πιο πολύ και να υπομένει τον Χριστόν: «Υπόμεινον τον Κύριον». Δεν μπορεί να πονά παρά μόνον για τον Χριστόν. Δεν θέλει τίποτε άλλο παρά μόνον τον Θεόν. Ό,τι και αν του δώσεις, ό,τι και αν του πείς, το δέχεται ευχαρίστως, αλλά από αγάπη σε σένα. Δεν δημιουργεί προβλήματα. Δεν ασχολείται με προβλήματα. Δεν ταράσσεται με τίποτε, διατηρεί την ειρήνη και την γαλήνη του. Η δε ειρήνη του είναι μία προσδοκία του Θεού, ένα στάδιο από το οποίο πρέπει ο καθένας μας να περάσει. 

Γίνεται λοιπόν αυτός ο άνθρωπος ειρηνικός, απροσπαθής. Δεν άγχεται με τίποτε, όλα τα κάνει, επειδή παίρνει μίαν εντολή, μία ευλογία. Τα κάνει εν πληρότητι, εν τελειότητι, αυτός όμως σε τίποτε δεν σταματάει, παρά μόνον ζητάει τον Θεόν. Γι?αυτό δεν τσακώνεται για τίποτε, δεν μιλάει για τίποτε, δεν αρνείται τίποτε. Τότε αρχίζει να νιώθει πως υπάρχει ζεστασιά, πως υπάρχει χνότο, όπως λέμε ότι υπάρχει ακόμη ανθρώπινη ζωή σε κάποιον που πεθαίνει, αφού αντιλαμβανόμαστε την αναπνοή του με τον καθρέφτη που βάζουμε μπροστά του. Ο άνθρωπος δηλαδή αρχίζει να καταλαβαίνει ότι ζει, άνοιξε την καρδιά του και νιώθει τον Θεόν. 

Εν συνεχεία, ο άνθρωπος αποκτά αισθήσεις, ακούει, προορά μέσα στο μισοσκόταδο τον Θεόν, προσδοκά πλέον. Τον βλέπεις να είναι διαρκώς ήρεμος, γαλήνιος, χαρούμενος, όπως κάποιος που ετοίμασε το σαλόνι του και περιμένει ήρεμα τον φιλοξενούμενο. Αυτός ο άνθρωπος μπορεί να είναι μόνος του, του φαίνονται όμως όλα γεμάτα, γιατί έχει τη βεβαιότητα ότι έρχεται το αγαπώμενο πρόσωπο». 

Από το βιβλίο «Ζωή εν πνεύματι» του Γέροντος Αιμιλιανού.

(σύνδεσμος μηνύματος)

06/02/2021

Αγαπητοί μου αδελφοί χαίρετε! 

Ελπίζω ότι συνεχίζουμε με υπομονή και αισιοδοξία τον αγώνα για την ελευθερία μας από τον πειρασμό της πανδημίας. Μία ελευθερία που μας υπενθυμίζει και μας εμπνέει για την ποιότητα της σχέσης μας με τον Θεό, την οποία κανείς και τίποτα δεν μπορεί να μας την στερήσει εφόσον την επιζητούμε. 

Την εβδομάδα αυτή κυρίαρχη μορφή αληθινής διδασκαλίας στη μαθητεία της ελευθερίας ο άγιός μας, Ο Άγιος Χαράλαμπος. Ένα αδύναμο σωματικά γεροντάκι έγινε γίγαντας και με το ψυχικό του σθένος καταντρόπιασε όχι μόνο τους δημίους αλλά και τους θρασύδειλους εξουσιαστές της εποχής του. Εξοπλισμένος με τη δύναμη της πίστης και την ανίκητη αγάπη προς τον Χριστό υπέφερε βασανιστήρια, αγόγγυστα και με καρτερία, και βγήκε νικητής παρά τα 113 χρόνια του. Γι?αυτό και ο Χριστός του χάρισε την ιαματική δύναμη να θεραπεύει με την παρουσία των λειψάνων και των εικόνων του κάθε ψυχική και σωματική ασθένεια καθώς και κάθε λοιμική νόσο. 

«Ασφαλώς ο Θεός δεν εγκαταλείπει ούτε λεπτό τον δίκαιο άνθρωπο, στους πόνους και τις θλίψεις του μαρτυρίου του. Είναι πάντοτε μαζί του και τον ενισχύει και τον παρηγορεί με τον τρόπο που Εκείνος γνωρίζει. Αλλά με την αισθητή απόστασή του από τον αγώνα του, θέλει να τον βοηθήσει, συνεργούντος και του Αγίου Πνεύματος, να ανεβεί σε ψηλότερες σφαίρες θεογνωσίας και θείας αντίληψης και βοήθειας. Είμαστε διδακτοί Θεού ακόμη και στις θλίψεις μας και τις δοκιμασίες που παραχωρεί για την πνευματική μας ωφέλεια. 

Στο Γεροντικό διαβάζουμε: Ο μέγας Αντώνιος, ο καθηγητής της ερήμου, ασκήτευε σκληρά επί είκοσι χρόνια μέσα σε ένα τάφο. Κάποια στιγμή που αισθάνθηκε κουρασμένος από τον αγώνα του κραύγασε δυνατά, «που είσαι Κύριε;» και ο Θεός του απάντησε αμέσως, «Αντώνιε, όλα αυτά τα χρόνια ήμουν μαζί σου, δεν σε εγκατέλειψα ποτέ!». 

Αν νιώθουμε κουρασμένοι και εγκαταλελειμμένοι τις μέρες αυτές από τον συνεχή εγκλεισμό μας, ας αξιοποιήσουμε την ευκαιρία της εορτής του Αγίου Χαραλάμπους και να προστρέξουμε όλοι με χαρά και κατάνυξη να προσκυνήσουμε στον Ναό του ζητώντας προστασία, παρηγορία και δύναμη. 

Ο ναός θα είναι ανοικτός για προσκύνηση Τρίτη, Τετάρτη και Πέμπτη όλη την ημέρα. Οι ακολουθίες της πανηγύρεως θα γίνουν με την τήρηση των μέτρων που είναι σε ισχύ. (περιορισμένος αριθμός πιστών εντός του Ναού, 25 και υποχρεωτική χρήση μάσκας)

(σύνδεσμος μηνύματος)

31/01/2021

ΥΠΑΠΑΝΤΗ 2021

«Ο Κύριος του ουρανού και της γης και ο Νομοθέτης του λαού Του Ισραήλ, Αυτός που δεν ήλθε να καταλύσει τον Νόμο, αλλά να τον πληρώσει (Ματθ.5,17), προσλαμβάνοντας στην δική Του υπόσταση την εκ της παρακοής θνητή μας φύση, την αποκαθιστά με την έλευσή Του στον κόσμο, γινόμενος ο ίδιος υπάκουος σε όλα τα προστάγματα του Νόμου. Πηγή κάθε δωρεάς και κάθε χάριτος, γίνεται ο ταπεινότερος και πτωχότερος ανάμεσά μας. Υποτάσσεται στον Νόμο που Εκείνος μας έδωσε και που εμείς οι άνθρωποι δεν έχουμε παύσει να παραβιάζουμε, δείχνοντάς μας με τον τρόπο αυτό, ότι η υπακοή είναι η οδός της συμφιλίωσής μας με τον Θεό. Παρόλο που μήτε Εκείνος μήτε η άμωμη μητέρα Του είχαν ανάγκη καθαρισμού, την όγδοη ημέρα υπέβαλε την σάρκα Του στην περιτομή, και περίμενε κατόπιν στη Βηθλεέμ να περάσει το καθιερωμένο διάστημα για να παρουσιάσει στον Ναό της δόξης Του αυτό το σώμα που προσέλαβε για να το καταστήσει νέον, τέλειο Ναό της θεότητός Του. Αυτός ο απρόσιτος και απερινόητος Θεός, συγκαταβαίνει να ανταλλαγεί με την προσφορά των πτωχών: τα περιστέρια και τα τρυγόνια, σύμβολα της αγνότητος, της ειρήνης και της αθωότητος που ο φιλάνθρωπος Σωτήρ ήλθε στον κόσμο για να μας φέρει. 

Η εορτή της Υπαπαντής του Κυρίου-ή του Εξαγνισμού της Θεοτόκου, όπως ονομάζεται στη Δύση- ήταν γνωστή από τον 4ο αιώνα στα Ιεροσόλυμα, όπου εορταζόταν στις 14 Φεβρουαρίου για να συμπίπτει με την τεσσαρακοστή ημέρα από τη Γέννηση του Χριστού που εορταζόταν τότε στις 6 Ιανουαρίου. Εισήχθη στην Κωνσταντινούπολη από τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό το 542 και κατατάχτηκε μεταξύ των δεσποτικών εορτών.» 

Από τον Νέο Συναξαριστή της Ορθοδόξου Εκκλησίας

(σύνδεσμος μηνύματος)

23/01/2021

Αγαπητοί μου αδελφοί, 

Με την Χάρι του Θεού περάσαμε μία εβδομάδα κάπως πιο άνετα από τον προηγούμενο καιρό σε σχέση με τα μέτρα για την υγεία. Οι ακολουθίες μας και οι Λειτουργίες έγιναν με τη συμμετοχή πιστών και αυτό μας χαροποιεί ιδιαίτερα γιατί αυτή είναι η ζωή μας ως μελών του σώματος του Χριστού. Να είμαστε ομοθυμαδόν επί το αυτό και να ζούμε την ενότητά μας στο πρόσωπο του Χριστού. Το προσμέναμε από πολύ καιρό και επιθυμούμε να συνεχιστεί ώστε σιγά σιγά να αφήσουμε την οικονομία και να επιστρέψουμε στην κανονικότητα της λατρευτικής μας ζωής. 

 

Θεωρώ ότι δόθηκε μία ευκαιρία, αυτή την εβδομάδα, να δοκιμάσουμε την ετοιμότητά μας για αυτή την επιστροφή. Δηλαδή έως τώρα είμασταν στεναχωρημένοι και διαμαρτυρόμενοι για το κλείσιμο των Ναών και αναμέναμε με ζήλο να ανοίξουν. Δεν φάνηκε όμως εν τοις πράγμασι ότι είμαστε αληθινοί ζηλωτές ώστε να καλύψουμε τον Ναό μας (και άλλους μεγαλύτερους Ναούς) στο προβλεπόμενο από τα μέτρα αριθμητικό πλαίσιο. 

 

Δεν είναι μομφή αυτό το τελευταίο σχόλιο, αλλά το θεωρώ ως μία αφορμή για να προβληματιστούμε και να σκεφτούμε λίγο βαθύτερα και πιο υπεύθυνα ως μέλη της Εκκλησίας. 

 

Μήπως χάσαμε την καλή συνήθεια του εκκλησιασμού και βολευτήκαμε στην χωρίς κόπο παρακολούθηση της λατρείας από το σπίτι; 

 

Μήπως εγκαταλείψαμε την πρακτική άσκηση της επικοινωνίας με τον Θεό (την προσευχή) κλεισμένοι στο σπίτι μας και δεν μας απασχολεί πλέον η ενεργοποίησή της ούτε στη λατρεία; 

 

Μήπως αφήσαμε τον εαυτό μας απροστάτευτο σε μία πλύση εγκεφάλου, από τις ψευδείς ειδήσεις και τις ευκαίρως ακαίρως διαδιδόμενες «προφητείες» κάποιων «συγχρόνων πνευματικών/προφητών» χωρίς πνευματική αναφορά, και αποκτήσαμε ένα μούδιασμα στην καρδιά μας και έναν φόβο για το τι μπορεί να μας συμβεί βγαίνοντας από το σπίτι ή κάνοντας υπακοή στην Εκκλησία; 

 

Μήπως μας μόλυνε το μικρόβιο της φοβίας στο να πάμε στον Ναό, να προσκυνήσουμε εικόνες, να λάβουμε την Θεία Κοινωνία ή να βρεθούμε με προσοχή κοντά με τους αδελφούς μας; 

 

Μήπως η πίστις μας έχει εγκλωβιστεί σε μία ατομοκεντρική θεώρηση και δεν μας επιτρέπει να είμαστε ελεύθεροι «Τη ελευθερία ουν, ή Χριστός ημάς ηλευθέρωσε» (Γαλ. 5,1); 

 

Δεν θα συνεχίσω με άλλες σκέψεις αλλά θα αφήσω τον καθένα από εμάς να συνεχίσει τον προσωπικό διάλογο με τον νου και την καρδιά του στο πλαίσιο ενός επαναπροσδιορισμού της πορείας μας προς τον Χριστό. 

 

Αυτή την εβδομάδα όπως θα δείτε και στο πρόγραμμα θα έχουμε κάθε μέρα Θεία Λειτουργία πλην της Παρασκευής. Θα αναμένουμε τη συμμετοχή σας (κατά δύναμιν). 

 

Παρακαλώ ας χρησιμοποιήσουμε το σύστημα των ειδοποιήσεων/δηλώσεων για τη συμμετοχή όπως και την προηγούμενη εβδομάδα. Τον τρόπο των δηλώσεων θα τον δείτε εδώ. 

 

Ο Χριστός και η Παναγία να μας ευλογεί 

π. Αθανάσιος 

(email για ερωτήσεις/απορίες: imacharalampous@gmail.com)

(σύνδεσμος μηνύματος)

 

17/01/2021

Εκκλησιασμός

Αγαπητοί μου αδελφοί, 

Χαίρετε εν Κυρίω πάντοτε! 

Ο νέος χρόνος μας δίνει καινούργιες ευκαιρίες ζωής με ποικιλία βιωμάτων και εμπειριών. Διανύοντας ακόμα τον «καιρό» του πειρασμού της πανδημίας, ο καθένας σταθμίζει τη στάση του και προσπαθεί να κρατήσει ζωντανά στην καρδιά του την παρουσία του Θεού, ως το κύριο συστατικό της ζωής μας αφού ο απ. Παύλος λέει: «ζω δε ουκέτι εγώ, ζη δε εν εμοί Χριστός»(Γαλ. 2,20). 

Με τη χάρι και τη βοήθεια του Θεού από αύριο θα έχουμε τη δυνατότητα να εκκλησιαστεί τμηματικά μέρος των πιστών, τηρουμένων των μέτρων που προτείνονται για την ασφάλεια της υγείας (υποχρεωτική χρήση μάσκας και αποστάσεις). Στον Ναό μας μπορούμε να έχουμε έως 25 πιστούς. Θα προσπαθήσουμε να ρυθμιστεί με εναλλαγή προσώπων ο εκκλησιασμός όλων όσοι επιθυμούν να συμμετάσχουν. 

Θα ξεκινήσουμε δοκιμαστικά με την ακόλουθη πρακτική και αν δεν είναι αποτελεσματική θα σκεφτούμε κάτι διαφορετικό. 

1. Όταν υπάρχει εορτή θα δίνουμε προτεραιότητα στους εορτάζοντες, οι οποίοι θα δηλώνουν εάν επιθυμούν και μπορούν να εκκλησιαστούν. 

2. Όσοι δεν εργάζονται, παρακαλώ, να εκκλησιάζονται ει δυνατόν στις εντός της εβδομάδος Λειτουργίες, σύμφωνα με το πρόγραμμα που ανακοινώνεται. Με τον τρόπο αυτό να διευκολύνουμε τους εργαζομένους να εκκλησιάζονται Σάββατο και Κυριακή. 

3. Όσοι θα έχουν επιβεβαιωθεί να προσέλθουν, παρακαλούνται, να βρίσκονται στον ναό στο πρώτο 15λεπτο από την έναρξη της ακολουθίας, γιατί μετά θα κλείνει η θύρα. Όσοι επιθυμούν (εκτός των εκκλησιαζομένων) να κοινωνήσουν θα μπορούν να έρχονται στο τέλος της Θ. Λειτουργίας επί μισή ώρα. 

4. Η διαδικασία που θα ακολουθήσουμε θα είναι ως εξής: Υπάρχει μία φόρμα που θα την βρείτε εδώ 

(https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSf8nHjpuz5qfi2nkkryZAhNmaC1LYPK8O7Gt9LcefIKIOl3rQ/viewform). 

Αφού συμπληρωθεί η φόρμα θα υποβάλλεται και θα παίρνετε μόνον θετική απάντηση. Η διάρκεια της φόρμας για συμπλήρωση θα είναι εβδομαδιαία (Κυριακή-Κυριακή). Θα λαμβάνονται υπόψιν προηγούμενες δηλώσεις ώστε να συμμετάσχουν όλοι εκ περιτροπής. 

π. Αθανάσιος (email για ερωτήσεις/απορίες: imacharalampous@gmail.com)

17/01/2021

Αγίου Αντωνίου

Ο Άγιος Αντώνιος, το πρώτο άνθος της Ερήμου, γεννήθηκε περί το 250 στο μικρό χωριό Κόμα της Αιγύπτου. Οι γονείς του, ευλαβείς και πλούσιοι χριστιανοί, τον ανέθρεψαν με πίστη και φόβο Θεού. Ανέλαβαν οι ίδιοι την μόρφωση του γιου τους, γιατί ο Αντώνιος δεν αρεσκόταν να συμμετέχει στα θορυβώδη παιχνίδια των άλλων παιδιών και περιφρονούσε τις θύραθεν επιστήμες. Δεν έβγαινε από το σπίτι παρά για να πάει στην εκκλησία, όπου παρακολουθούσε προσεκτικά την ανάγνωση των ιερών βιβλίων και την εξιστόρηση των άθλων των αγίων. Γύρω στα είκοσί του χρόνια, ο θάνατος των γονέων του τον άφησε κύριο της οικογενειακής περιουσίας και μόνο υπεύθυνο για την ανατροφή της μικρότερης αδερφής του. Μια ημέρα, καθώς πήγαινε στην εκκλησία συλλογιζόμενος την ειρηνική και αμέριμνη ζωή των Αποστόλων και των πρώτων χριστιανών, άκουσε να διαβάζουν την ευαγγελική ρήση: ει θέλεις τέλειος είναι, ύπαγε πώλησόν σου τα υπάρχοντα και δος πτωχοίς, και δεύρο ακολούθει μοι (Ματθ. 19, 21). Πεπεισμένος ότι διαβάστηκε ειδικά γι΄αυτόν, πήγε και μοίρασε χωρίς χρονοτριβή όλα τα κτήματα που διέθετε, πούλησε τα υπάρχοντά του, μοίρασε τα χρήματα στους πτωχούς και δεν κράτησε παρά τα απαραίτητα για την αποκατάσταση της αδερφής του. Μια άλλη φορά ακούγοντας να διαβάζουν την ευαγγελική ρήση: μη ουν μεριμνήσητε εις την αύριον (Ματθ. 6, 34), αποφάσισε να αποταχθεί οριστικά τον κόσμο, να μοιράσει το υπόλοιπο της περιουσίας του, να εμπιστευθεί την αδερφή του σε έναν ενάρετο άνθρωπο, να εγκαταλείψει το σπίτι του και να ασπαστεί τον ασκητικό βίο. 

Την εποχή εκείνη δεν είχαν συσταθεί ακόμη μοναστήρια. Συναντούσε κανείς μόνο κάποιους ανθρώπους του Θεού οι οποίοι ζούσαν μοναχικά όχι μακριά από το χωριό τους νηστεύοντας και προσευχόμενοι. Ένας από αυτούς τους γέροντες έμενε εκεί κοντά. Ο Αντώνιος έβαλε σκοπό να τον μιμηθεί. Εγκαταστάθηκε και εκείνος σ΄ ένα απομονωμένο μέρος, όπου με τον νου απαλλαγμένο από κάθε μέριμνα και κάθε ενθύμηση της περασμένης του ζωής, εργαζόταν με τα χέρια του, μοίραζε τα περισσεύματά του στους πτωχούς, μελετούσε τα ιερά βιβλία και προσπαθούσε να φυλάξει αδιατάρακτη την προσευχή εν τη καρδία. Ωσάν μέλισσα, κάθε φορά που άκουγε να επαινούν την αρετή κάποιου ασκητή, προσέτρεχε σ΄ αυτόν, παρατηρούσε την ταπεινοφροσύνη του ενός, την σκληραγωγία του άλλου, την προσήλωση στην προσευχή ή στην μελέτη, και όταν γύριζε στο κελλί του, αγωνιζόταν να συγκεντρώσει πάνω του όλες αυτές τις αρετές. 

(σύνδεσμος μηνύματος)

09/01/2021

Αγαπητοί μου αδελφοί. 

Καλή και ευλογημένη χρονιά στον καθένα προσωπικά και στις οικογένειές σας. 

Ο καλός Θεός μας παραχωρεί ακόμη μία χρονική ευκαιρία για να δείξουμε τη διάθεσή μας και τον πόθο να αγωνιστούμε για την αγάπη του Χριστού. Μία ευκαιρία που μας προκαλεί να ξεκαθαρίσουμε τη θέση μας σε σχέση με την πίστη και τη συνέπειά μας προς αυτήν. Οι δυσκολίες δεν είναι πρωτόγνωρο γεγονός της επίγειας ζωής. Είναι σταθερά το καμίνι που δοκιμάζει τον χρυσό. Είναι ο τρόπος που δοκιμάζει τον βαθμό της συναίσθησης του καθενός μας στο «ου γαρ έχομεν ώδε μένουσαν πόλιν, αλλά την μέλλουσαν επιζητούμεν» (Εβρ.13,14). 

Είναι οι βίοι των Αγίων μας που μας δείχνουν ότι μπορούμε αρκεί να το θελήσουμε. Η προσευχή και η παράκλησίς μου είναι να μη δειλιάσουμε, να μη παραμείνουμε στην κακομοιριά της απιστίας και της αμφιβολίας. Να αρθούμε πάνω από τις περιστάσεις με τα φτερά του Αγίου Πνεύματος που μας δίνει τα χαρίσματά Του, την ακατανίκητη δύναμη προς τον ουρανό. «ο δε καρπός του Πνεύματος εστιν αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, αγαθωσύνη, πίστις, πραότης, εγκράτεια» (Γαλ. 3,23-24). 

Ο απόστολος Παύλος υπενθυμίζει στο Τιμόθεο «αναμιμνήσκω σε αναζωπυρείν το χάρισμα του Θεού, ό εστιν εν σοι. ….ου γαρ έδωκεν ημίν ο Θεός πνεύμα δειλίας, αλλά δυνάμεως και αγάπης και σωφρονισμού»(Τιμ. 1,6-7). 

Με πολλές ευχές 

π. Αθανάσιος 

Θα συνεχίσουμε το λατρευτικό πρόγραμμά μας όπως γνωρίζετε (θα υπάρχει στην ιστοσελίδα και τις ανακοινώσεις), με τους περιορισμούς που επιβάλλονται από τα μέτρα για την πανδημία. Θα λειτουργούμε χωρίς την παρουσία πιστών, αλλά μετά το πέρας των ακολουθιών θα είναι ανοιχτός ο ναός για προσωπική προσευχή. 

 

Δείτε εδώ στιγμές από την κοπή της Βασιλόπιτας στο αρχοναρίκι του Μετοχίου κατά την περσινή πρωτοχρονιά (2020).

(σύνδεσμος μηνύματος)

25/12/2020

Χριστούγεννα

Ἐτοιμάζου Βηθλεὲμ ἤνοικται πᾶσιν ἡ Ἐδέμ. Εὐτρεπίζου Ἐφραθᾶ, ὅτι τὸ ξύλον τῆς ζωῆς ἐν τῷ σπηλαίῳ ἐξήνθησεν ἐκ τῆς Παρθένου. Παράδεισος καὶ γάρ, ἡ ἐκείνης γαστὴρ ἐδείχθη νοητὸς ἐν ὧ τὸ θεῖον φυτόν, ἐξ οὗ φαγόντες ζήσομεν οὐχὶ δὲ ὡς ὁ Ἀδὰμ τεθνηξόμεθα. Χριστὸς γεννᾶται τὴν πρὶν εσοῦσαν ἀναστήσων εἰκόνα. 

Ἡ Παρθένος σήμερον τὸν προαιώνιον Λόγον, ἐν σπηλαίῳ ἔρχεται ἀποτεκεῖν ἀπορρήτως. Χόρευε ἡ οἰκουμένη ἀκουτισθεῖσα, δόξασον μετὰ ἀγγέλων καὶ τῶν ποιμένων, βουληθέντα ἐποφθῆναι, Παιδίον νέον, τὸν πρὸ αἰώνων Θεόν. 

Ἡ Γέννησίς σου Χριστὲ ὁ Θεὸς ἡμῶν, ἀνέτειλε τῷ κόσμῳ τὸ φῶς τὸ τῆς γνώσεως. Ἐν αὐτῇ γὰρ οἱ τοῖς ἄστροις λατρεύοντες ὑπό ἀστέρος ἐδιδάσκοντο, σὲ προσκυνεῖν τὸν Ἥλιον τῆς δικαιοσύνης, καὶ σὲ γινώσκειν ἐξ ὕψους Ἀνατολήν,  Κύριε δόξα σοι. 

Ἡ Παρθένος σήμερον τὸν Ὑπερούσιον τίκτει, καὶ ἡ γῆ τὸ σπήλαιον τῷ Ἀπροσίτῳ προσάγει. Ἄγγελοι μετά ποιμένων δοξολογοῦσι, μάγοι δὲ μετὰ ἀστέρος ὁδοιποροῦσι, δι᾽ ἡμᾶς γὰρ ἐγεννήθη, Παιδίον νέον, ὁ πρὸ αἰώνων Θεός. 

Καλὸ Ἅγιο Δωδεκαήμερο

(σύνδεσμος μηνύματος)

13/12/2020

Κυριακή των Προπατόρων

Οι Προπάτορες συνήργησαν στην γέννηση του Χριστού. Δέχθηκαν την τιμή, ο Θεός να περιορισθεί στα μέτρα τους, στις συνήθειές τους, στις ιδέες τους, στην ζωή τους, να μπει μέσα στις αμαρτίες τους, στα όνειρά τους, και να τους καταστήσει φορείς της θεότητός του. Έχουν τόση σημασία για την ζωή μας, ώστε η Εκκλησία τους αφιέρωσε δύο Κυριακές. Η πρώτη είναι η σημερινή, κατά την οποία διαβάζομε την ευαγγελική περικοπή του μεγάλου δείπνου(Λουκ. 14, 16-24). 

Κάλεσε λέγει ο Κύριος τους πάντες σε δείπνο, και άρχισε να γεμίζει η οικία, όμως είχε ακόμη ελεύθερο χώρο. Τότε ο Κύριος του δείπνου έστειλε τον δούλο του για να φέρει και τους υπολοίπους. Άραγε ποιο είναι το νόημα της περικοπής; Γιατί οι Πατέρες έβαλαν αυτό το ανάγνωσμα σήμερα; Απλούστατα, διότι οι προπάτορές μας γέμισαν τη βασιλεία των ουρανών, αλλά ο Θεός δεν αρχίζει το τελικό δείπνο. Στέλνει ανθρώπους να τρέξουν σε μας τους πονεμένους, λέγοντας: «Υπάρχουν ακόμη θέσεις. Γιατί κάθεστε εκεί κάτω; Σπεύσατε να έλθετε. Πείσατε τις καρδιές σας να συμμετάσχουν στην πανδαισία αυτή». Οι Προπάτορες από αιώνων μας περιμένουν και ακόμη δεν μπορούν να φθάσουν στην ώρα του δείπνου που επιθυμούν, μόνο βάζουν ένα κέρασμα κάθε τόσο, για να μην κουράζονται περιμένοντας εμάς. 

Το ανάγνωσμα είναι εσχατολογικό• φανερώνει ότι πρέπει να εισέλθομε και εμείς στη ζωή των Προπατόρων, που βρίσκονται στην επουράνιο βασιλεία και συντρώγουν και συνευφραίνονται κάθε ημέρα με τον Χριστόν. Πρέπει να συμπεριληφθούμε και εμείς στο χορό των Προπατόρων, να συμφάγουμε μαζί τους και να γίνουμε ένα σώμα, αφού η Εκκλησία είναι μία. 

Αδελφοί μου, για να μη χάσουμε το πανόραμα του τελικού μυστικού δείπνου και για να κατανοήσουμε την κλήση μας, το μεγαλείο μας, την αιωνιότητά μας, ας γίνουμε θεολόγοι. Δεν ανήκω σε μία οικογένεια που έχει δύο ή τρία ή τέσσερα παιδιά, ανήκω σε αυτήν την πανοικογένεια. Δεν είμαι άνθρωπος, είμαι θεός. Μπαίνω στο ύδωρ του βαπτίσματος και βγαίνω θεάνθρωπος. Ενώ είμαι άνθρωπος και κρυώνω στην κολυμβήθρα, ταυτόχρονα είμαι θεός. Πόση είναι η σοφία του Θεού! Κάνει το παρόν αιώνιο, το καθημερινό μας βίωμα μυστήριο. Αφού είμαστε πλασμένοι κατά την εικόνα του κτίσαντος ημάς, πρέπει να αισθανόμαστε, να ζούμε και να καταλαβαίνουμε την εικόνα του κτίσαντος, ότι δηλαδή είμαστε θεοί, και να αυξάνουμε εις «επίγνωσιν» της κοινωνίας μας με τον Χριστόν. Η πλήρης δε και τελεία κατανόησις θα γίνει «όταν ο Χριστός, η ζωή ημών, φανερωθεί» εκεί επάνω. Τότε δεν θα αναγνωρίζω τον εαυτό μου, θα ανακαλύψω ότι όντως ήμουν και είμαι θεός, φως εκ φωτός.

(σύνδεσμος μηνύματος)

06/12/2020

Κυριακή Αγίου Νικολάου

Η ζωή των αγίων είναι για όλους μας οδοδείκτες και είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τους βίους τους. Η περίοδος αυτή που διανύουμε είναι γεμάτη με καθημερινές προκλήσεις για μίμηση, στα πρόσωπα των αγίων, που προβάλλει η Εκκλησία μας για να μας παρακινήσει στην ετοιμασία προκειμένου να υποδεχτούμε τη σάρκωση του Θεού Λόγου. 

Ο άγιος Νικόλαος, που γιορτάζει σήμερα, υπήρξε ένθερμος μιμητής του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, ζωντανός στυλοβάτης της Εκκλησίας λόγω του ζήλου του για την υπεράσπιση της πίστεως, υπόδειγμα αγίου ιεράρχη για την ποιμαντική του φροντίδα. Ανεδείχθη γενναιόδωρος έφορος της Χάριτος του Θεού με τα αναρίθμητα θαύματα που επιτέλεσε και επιτελεί υπέρ των πτωχών, των εγκαταλελειμμένων, όσων υποφέρουν αδικίες και όσων μέχρι σήμερα επικαλούνται την πατρική του προστασία. Γεννήθηκε στην πόλη Πάταρα της Λυκίας κατά τα τέλη του τρίτου αιώνα, από γονείς χριστιανούς που επί πολλά χρόνια ήταν άτεκνοι. Ήδη από την βρεφική ηλικία φάνηκε ο πόθος του για την αρετή και ο ζήλος του στην τήρηση των θεσμίων της Εκκλησίας, αφού αρνούνταν να θηλάσει όλη την ημέρα κάθε Τετάρτη και Παρασκευή. Ήταν ευλαβής και φρόνιμος, διδάχτηκε τα ιερά Γράμματα και σε νεαρή ηλικία χειροτονήθηκε πρεσβύτερος από το θείο του αρχιεπίσκοπο Νικόλαο. Η αγρυπνία, η νηστεία και η προσευχή ήταν οι αρετές στις οποίες ο νέος κληρικός διέπρεπε ήδη, όταν όμως μετά τον θάνατο των γονέων του διαμοίρασε όλα του τα υπάρχοντα στους φτωχούς, η ελεημοσύνη κατέστη η μεγαλύτερη δόξα του εν Κυρίω. Θεωρούσε ότι ήταν απλώς διαχειριστής των αγαθών που ανήκαν στους φτωχούς και φρόντιζε ιδιαίτερα να κρατά κρυφές τις αγαθοεργίες του ώστε να μη στερηθεί του μισθού του εν τοις ουρανοίς. 

Ο Θεός αντάμειψε την αρετή του με το χάρισμα των θαυμάτων και οι δωρεές της χάριτος τον έκαναν να λάμπει ενώπιον των ανθρώπων. Κατά τη διάρκεια προσκυνήματος στους Αγίους Τόπους, δύο φορές έκανε με την προσευχή του να γαληνέψει η θάλασσα και να σταματήσει η τρικυμία που απειλούσε το πλοίο στο οποίο επέβαινε. 

Κατά τη διάρκεια της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου στη Νίκαια το 325, για την αίρεση του Αρείου, ράπισε τον Άρειο δυνατά ενώπιον του αυτοκράτορα και γι’ αυτό φυλακίσθηκε σιδηροδέσμιος. Το ίδιο βράδυ παρουσιάστηκε ο Χριστός και η Υπεραγία Θεοτόκος και του έδωσαν Ευαγγέλιο και ωμοφόριο. Το πρωί κάποιοι γνωστοί του του πήγαν τροφή και τον βρήκαν λυμένο από τα δεσμά, να φορά το ωμοφόριο και να διαβάζει το Ευαγγέλιο. Το πληροφορήθηκε ο αυτοκράτορας και αμέσως του ζήτησε συγγνώμη και τον αποφυλάκισε. 

Επί πολλά χρόνια ο άγιος επίσκοπος υπήρξε για τους πιστούς ωσάν παρουσία του Φιλανθρώπου και Καλού Ποιμένος Χριστού. Δεν υπήρχε δυστυχία που να μη συμπονέσει, αδικία που να μη επανορθώσει, διχόνοια που να μη ειρηνεύσει. Παντού όπου βρισκόταν, το πρόσωπό του έλαμπε και ακτινοβολούσε ειρήνη. Όταν μετά από πολλές αγαθοεργίες εκοιμήθη για να μεταβεί στη Βασιλεία των Ουρανών, οι πιστοί θρηνούσαν που έχασαν τον ποιμένα τους και την πρόνοιά τους, οι άγγελοι όμως και οι άγιοι αγάλλονταν υποδεχόμενοι μεταξύ τους τον πράο Νικόλαο. 

 Ο άγιος Νικόλαος είναι μαζί με τον άγιο Γεώργιο ένας από τους πιο αγαπητούς αγίους των χριστιανών σε Ανατολή και Δύση. Αναρίθμητοι ναοί είναι αφιερωμένοι στην μνήμη του, αναρίθμητοι τόποι και πιστοί φέρουν το όνομά του. Ιδιαίτερα τον τιμά ο ρωσικός λαός ως προστάτη της συγκομιδής, ενώ στη Δύση τιμάται ως προστάτης των παιδιών και των μαθητών.

(σύνδεσμος μηνύματος)

29/11/2020

Κυριακή ΙΓ Λουκά

Η τραγωδία του ανθρώπου αρχίζει όταν εγκαταλείπει τα ιδιώματα του παιδιού, όταν λησμονεί ότι ήταν και αυτός παιδίον και με θλίψη υποτάσσεται εις την μέριμναν δια την ζωήν, την φροντίδα να κυριαρχήσει, την ανάγκην να αναγνωρίζεται. 

Αντικαθιστά το παιχνίδι με την διασκέδασιν. Διασκέδασις όμως σημαίνει βιωματική ανάγκη, δουλεία, διχασμός προσωπικότητος, πρόσκαιρος ανάπαυλα του άγχους, φυγή εκ της πραγματικότητος, διάλυσις και διασκορπισμός της προσοχής και της καρδίας, αποφυγή της εργασίας, διακοπή κοινωνίας μετά του αμέσου περιβάλλοντος και συγκυλισμός μετά ποικίλων ατόμων. Ο άνθρωπος ο οποίος διασκεδάζει δεν έχει δημιουργικότητα, ζητεί την αργίαν, θέλει συντροφίαν δια να κρύπτει την μοναξιάν του. Ο «πολιτισμός» της διασκεδάσεως οδηγεί εις την πνευματικήν πενίαν, την αμαρτίαν, τον ακένωτον πόνον και την προσμονήν των διακοπών ή της συντάξεως. Δεν είναι ανάπαυσις, δεν είναι οικοδομή, είναι απώλεια των παιδικών θησαυρών και βιωμάτων, βύθισμα εις την απελπισίαν της αχρηστίας του χρόνου και την αίσθησιν της ματαιότητος. 

Και όταν βλέπουν οι μεγάλοι τα παιδία των, το βλέμμα των παραμένει άχρωμον και ασήμαντον. Δεν σκιρτούν ενώπιόν των. Έχασαν την νεότητά των. Η σκοπιμότης, η οποία τους κυβερνά, σπεύδει να δημιουργεί νέας ανάγκας, υποχρεώσεις, κέρδη. Κατακλύζονται από τον εσωτερικόν και εξωτερικόν θόρυβον, ώστε να μη ακούουν την πραείαν φωνήν του Θεού, η οποία τους καλεί. 

Αλλά και αυτοί είναι παιδιά του Θεού. Και δι᾽ αυτούς εύχεται η Εκκλησία , η νύμφη του Χριστού. «Την νεότητα παιδαγώγησον, το γήρας περικράτησον……..τους πεπλανημένους επανάγαγε». Καλεί εις ανάπαυσιν πάντας «τους κοπιώντας και πεφορτισμένους» δια τους οποίους έχει ετοίμην την ανάπαυσιν. 

Ο νέος ο οποίος αποθαρρύνεται, ο ώριμος ο οποίος απελπίζεται, ο γέρων ο οποίος πληγώνεται και δεν βλέπει το φως εμπρός του, όλοι είναι παιδιά του Θεού, καθ᾽ όσον είναι ο πλάστης των. Δεν παύει να παίζει μετ᾽ αυτών , διά να τους ελκύσει και να ανακαινίσει την ζωήν των. 

Από ομιλία του Γέροντος Αιμιλιανού Σιμωνοπετρίτου «Τα παιδιά του Θεού», Κατηχήσεις και Λόγοι 5, Σταθμοί στην πνευματική ζωή, από την πτώση στην αιωνιότητα.

(σύνδεσμος μηνύματος)

22/11/2020

Η ποικιλία των γεγονότων, ό,τι μας συμβαίνει καθ᾽ εκάστην καλόν ή κακόν, είναι μικρά αίσθησις της παρουσίας του (του Θεού), της σχέσεώς του μεθ᾽ ημών, της αγάπης του, των επεμβάσεών του εις την ιστορίαν την ιδικήν μας και του κόσμου. Όλα αυτά δίδουν μίαν ισορροπίαν εις την ζωήν την ιδικήν μας και του κόσμου ίνα μη το παν απωλεσθεί, αλλ᾽ ίνα τα πάντα προχωρούν προς την τελικήν ανακαίνισιν, όταν θα ίδωμεν τα πάντα καινά. 

Δι᾽ όλων αυτών των τρόπων ευρίσκομεν την ανάπαυσίν μας εν τω Χριστώ. Δια τον λόγον αυτόν ποτέ δεν πρέπει να αγνοώμεν όλα εκείνα τα οποία καθημερινώς συμβαίνουν. Ξεκινά, παραδείγματος χάριν, κάποιος δια το καφενείον και φθάνει. Ξεκινώ εγώ δια να εξομολογηθώ και μου συμβαίνει κάτι κακόν και λέγω, που είναι ο Θεός τώρα;. Γεννώ το παιδί μου και μου πεθαίνει. Το κρατώ στα σπλάγχνα μου επτά μήνας και το χάνω. Επήγαινα εις την Εκκλησίαν αλλά εγλίστρησα στο χιόνι, έσπασα το πόδι μου και λέγω, στην εκκλησία πήγαινα Θεέ μου και επέτρεψες εσύ να πέσω κάτω, να σπάσω το πόδι μου; Τίποτα δεν είναι τυχαίον. 

Αι καθημεριναί λεπτομέρειαι της ζωής μας, θλιβεραί ή ευχάριστοι, τας οποίας όμως εμείς δεν κατανοούμεν, εις την ουσίαν είναι αναγκαίαι. Κρύπτουν ένα μυστήριον και τας χρησιμοποιεί ο Θεός, δια να οικονομήσει την βελτίωσίν μας. Έχουν τη δυνατότητα ή την δύναμιν να μας σοφίσουν. Γίνονται θεία νεύσις, η οποία μας υπενθυμίζει ότι πάντως αλλαχού θα μεταστώμεν. 

Αποτέλεσμα των καθημερινών αυτών επεισοδίων, των προβλημάτων και όλων των γεγονότων θα είναι η θέωσίς μας αν χρησιμοποιήσωμεν την θείαν χάριν. Δεν αφήνει τίποτε ο Θεός ανεκμετάλλευτο, ούτε τας αμαρτίας μας. 

Βλέπετε διατί ο Θεός έγινε παιδίον; διατί έπαιξε εις την δημιουργίαν του κόσμου και εις την πλάσιν του ανθρώπου; Το παιχνίδι του αυτό είναι η ελπίς μας, η προσδοκία της μεταβάσεώς μας εις την αιωνιότητα, δια να παίζομεν μέσα εις το φως και την δόξαν του Θεού. Όπως οι γονείς συγκαταβαίνουν εις την ασθένειαν του παιδίου ή εις την απαίτησίν του και παίζουν μετ᾽ αυτού, δια να το οδηγήσουν όχι εις μειονεκτικότητας και αντιδράσεις αλλά εις την ωριμότητα, έτσι και ο Θεός δια της ενανθρωπήσεώς του μας παιδαγωγεί προς την ολοκλήρωσιν της προσωπικότητος εκάστου εξ ημών εις το δυνατόν ημίν «μέτρον ηλικίας του πληρώματος του Χριστού», για να γίνουμε και εμείς θεοί εις την βασιλείαν του μεγάλου Θεού, κατανοούντες από της ζωής αυτής τα κεκρυμμένα από καταβολής κόσμου μυστήρια του ουρανού. Τα πάντα ητοίμασε δι᾽ ημάς ο Θεός.

(σύνδεσμος μηνύματος)

22/11/2020

Αγαπητοί μου Αγιοχαραλαμπίτες 

«Χαίρετε εν Κυρίω πάντοτε»!

Όπως γνωρίζεται βρισκόμαστε στην περίοδο της νηστείας των Χριστουγέννων και με τη βοήθεια του Θεού είναι σε εξέλιξη το Σαρανταλείτουργό μας. Το οποίο, θεωρητικά είναι χωρίς την παρουσία πιστών, αλλά ουσιαστικά αποτελεί μία σύναξη «των επουρανίων, των επιγείων και των καταχθονίων», όπου δεσπόζει ο Χριστός ο νικητής του θανάτου και χορηγός της όντως ζωής (ευχή χερουβικού ύμνου). Σε αυτή τη σύναξη σας θεωρώ όλους παρόντες εφόσον μνημονεύω τα ονόματά σας καθώς επίσης και όσων μας παραδώσατε για μνημόνευση, ζώντες και κεκοιμημένους. Όταν θυμιάζω ή απευθύνω το «ειρήνη πάσι» από την Ωραία Πύλη, δεν βλέπω άδεια καθίσματα στο ναό, άλλά τα οικεία και αγαπημένα πρόσωπά σας, ζωντανά και αγωνιστικά για να συνεχίσουμε τη ζωή ακόμα και μέσα σε αυτές τις πρωτόγνωρες καταστάσεις. 

Η υπόσταση της Εκκλησίας φανερώνεται στο σύνολο των πιστών, των ζώντων και των κεκοιμημένων, των παρόντων, των εν ταις διακονίαις όντων, των δι᾽ ευλόγους αιτίας απολειφθέντων ων εμνήσθημεν και ων ουκ εμνήσθημεν δια πλήθος ονομάτων, δι᾽ άγνοιαν ή δια λήθην, ων Κύριος γινώσκει τα ονόματα. Ο Χριστός, η κεφαλή μας, αγκαλιάζει και μεταδίδει τη χάρι του στον καθένα από εμάς και μάλιστα με ιδιαίτερη δυναμική, αυτή που χρειαζόμαστε στην πειρασμική αυτή συγκυρία. 

Ας μη αθυμούμε, «νεφύδριον εστί και θάττον παρελεύσεται». Ας δείξουμε προσοχή με ταπείνωση, προσευχή, πίστη και ελπίδα ότι και αυτή η πανδημία είναι στην αγιαστική πρόνοια του Θεού για το καλό μας. 

Γιατί τελικά, «οὐδεὶς γὰρ ἡμῶν ἑαυτῷ ζῆ καὶ οὐδεὶς ἑαυτῷ ἀποθνήσκει· ἐάν τε γὰρ ζῶμεν, τῷ Κυρίῳ ζῶμεν, ἐάν τε ἀποθνήσκωμεν, τῷ Κυρίῳ ἀποθνήσκομεν. ἐάν τε οὖν ζῶμεν ἐάν τε ἀποθνήσκωμεν, τοῦ Κυρίου ἐσμέν. εἰς τοῦτο γὰρ Χριστὸς καὶ ἀπέθανε καὶ ἀνέστη καὶ ἔζησεν, ἵνα καὶ νεκρῶν καὶ ζώντων κυριεύσῃ».( Ρωμ. 14, 7-9) 

Επειδή διανύουμε τώρα μία δύσκολη περίοδο με όλα τα γεγονότα που μας περιβάλλουν και στο πλαίσιο μίας ανανέωσης/αναζωπύρωσης της επικοινωνίας μας, αυτή την Κυριακή (22-11) θα μεταδοθεί διαδικτυακά η ακολουθία και η Θεία Λειτουργία από το Μετόχι μας, ώστε να παρακολουθήσετε όποιος επιθυμεί. Θα σας κοινοποιήσουμε τον σύνδεσμο και τον τρόπο που θα συνδεθείτε. 

Με πολλή εν Χριστώ αγάπη και ευχές 

π. Αθανάσιος

Κυριακή 15 Νοεμβρίου 2020

Αρχή νηστείας Χριστουγέννων

«Είναι λοιπόν ο Χριστός «αἰπύς», οι πόδες του πατούν επί της γης και είναι παιδίον, αλλά η κεφαλή του, όπως έλεγαν οι αρχαίοι, είναι εις τον ουρανόν. Είναι δηλαδή πανύψηλος, μοναδικός, έξοχος, κανείς δεν συγκρίνεται με το παιδίον τούτο. Είναι είς, άπειρος, ταχύς, τρέχει «ένθα και ένθα», δι' αυτό και λέγεται Θεός. Είναι εδώ, είναι εκεί, είναι παντού. Είναι «ο εξ ουρανών καταβάς», ο Θεός και λυτρωτής. Είναι ο πλάστης, ο οποίος ήλθε για να μας σώσει. Παιχνίδι του είναι ακριβώς το παιχνίδι της ιδικής μας σωτηρίας. Παίζει το παιχνίδι της σωτηρίας μας. 

        

«ἐν εἴδεσι παντοδαποῖσι κιρνάς» 

«Κιρνάς». Ανατατώνει τα σύμπαντα, γην και ουρανόν. Ανεστάτωσε τους ουρανούς κατελθών. Ανεστάτωσε την γην εισελθών εις αυτήν. Και όταν πάλιν έφυγε, δεν άφησε τίποτε που να μη σκέπτεται εκείνον. Είναι αυτός που ενώνει τον άνθρωπον και τον Θεόν και μας κάμνει ένα σώμα. Όπως εκείνος Θεός ων προσέλαβε την ανθρωπίνην φύσιν και εγένετο θεάνθρωπος, έτσι και εγώ ο άνθρωπος προσλαμβάνων τον Θεόν γίνομαι θεός και άρα θεάνθρωπος. Δεν είναι δυνατόν όμως να υπάρχουν δύο θεάνθρωποι, δύο θεοί, αλλά είς. Είς Θεός, έν σώμα του Θεού. Αυτού του σώματος γίνομαι μέλος και εγώ. 

«Κιρνάς». Θέτει την χείρα του παντού και αναμοχλεύει και ταράσσει όλα και όλους. Άλλους, δια να νιώθουν ότι τους τυραννεί και άλλους, δια να αισθανθούν ότι τους αγαπά. Άλλους οι οποίοι του απαντούν, φύγε, απόστα, δεν σε ανέχομαι. Και άλλους οι οποίοι του λέγουν ελθέ ταχέως. Εις πάσαν την γην εξέρχεται, φθάνει ο φθόγγος του. Όλοι ασχολούνται μαζί του. Πλησιάζει τον κάθε άνθρωπον ως πρόσωπον και προσωπικώς «κιρνά» όλους με το γλεύκος της θεότητός του. Τους μεθύει με την θεότητά του. Δεν ξεφεύγει κανείς! Εις όλους προσφέρει το ποτήριον της θεότητος και άλλοι μεν το δέχονται, άλλοι το αρνούνται. Ο Χριστός, ο Θεός, το παιδίον, επισκέπτεται πάσαν καρδίαν, η οποία δεν λησμονεί ποτέ αυτήν την επίσκεψιν. Και περιστρέφομεν καθημερινώς την ζωήν μας, δίκαιοι και αμαρτωλοί, περί τον Θεόν. Το κέρασμά του είναι η ένωσίς μας, όταν δεχθώμεν την θεότητά του, όπως εμφαίνεται εις το παιδικόν του ύφος. Δεν μας ενώνει μόνον με τον εαυτόν του, αλλά και με τους αγγέλους και με τους αγίους, οι οποίοι συναποτελούν το σώμα του. 

Ο Χριστός είναι εδώ, τρέχει εκεί, υπάρχει παντού, κάθε στιγμή και πάντοτε. Εμείς κοιμώμεθα και εκείνος «έως άρτι εργάζεται» σκυμμένος πάνω μας. Μας ευεργετεί «εν είδεσι παντοδαποίσι», με χίλιους τρόπους. Και τι δεν λογίζεται και τι δεν χρησιμοποιεί δια να μας σώσει! Γίνεται παρών και ορατός ο αόρατος, ενώ εμείς ως απόντα θεωρούμεν. Όλους τους τρόπους χρησιμοποιεί δια να μας σώσει. Γίνεται πατήρ, μήτηρ, διδάσκαλος, ιατρός, επαινών και γαληνεύων ημάς, στενοχωρών και ταράσσων ημάς, αλλά και θεραπεύων και σώζων. Επιτρέπει την ασθένειαν και τον θάνατον. Γίνεται φοβερός, ωσαύτως και γλυκύς. 

Χρησιμοποιεί κάθε αφορμήν δια να μας πλησιάσει, σεβόμενος την ελευθερίαν μας. Γίνεται πτωχός δι' ημάς, αλλά και πλούσιος. Αλλάζει τρόπους, σχήματα, προσχήματα, «ίνα πάντως πάντας σώσει». Χορεύει και τραγουδεί γύρω μας , δια να μας ελκύσει και να τον αγαπήσωμεν. Γίνεται «τα πάντα τοις πάσιν». Ορθοτομεί πολυσόφως και πολυτρόπως. 

Αυτά είναι τα παντοδαπά είδη με τα οποία παίζει ο Θεός. Παίζει; Ναι παίζει, όπως παίζομε και εμείς ένα παιγνίδι με το παιδί μας, δια να το παρασύρωμεν να φάγει ή να διαβάσει ή να πάρει το φάρμακόν του. Φερόμεθα ως παιδία. Και ο Χριστός φέρεται ως παιδίον μαζί μας. Σμικρύνεται, ταπεινούται, συμμορφούται με τα ήθη, με τας συνηθείας και τους τρόπους μας, διά να νοιώσωμεν ότι είμαστε οι αυθένται τους οποίους παρακολουθεί, ότι είμεθα μεγάλοι, πλούσιοι, δυνατοί, ότι ο Χριστός μας προσέχει». 

Από το βιβλίο του Γέροντος Αιμιλιανού Σιμωνοπετρίτου, Σταθμοί στην πνευματική ζωή. Από την πτώση στην αιωνιότητα, Εκδ. Ορμύλια 2003, σ. 43-45

(σύνδεσμος μηνύματος)

01-11-2020

Όλοι έχομε τραυματισμούς σωματικούς, έχομε και ψυχικούς, εντελώς ακούσιους, που μας πληγώνουν και μας αλλοιώνουν την ύπαρξη. Είναι δυνατόν να πονώ και να μην μπορώ να προσευχηθώ. Είναι δυνατόν να είμαι άρρωστος και να μην μπορώ να νηστεύω. Είναι δυνατόν να θέλω να υπηρετώ τον Θεόν και όμως να υφίσταμαι μια καταθλιπτική ψυχική κατάσταση. 

Ο άνθρωπος, ακριβώς για να κάνει πιο άπονη και πιο ελεύθερη τη ζωή του, προσπαθεί με κάθε τρόπο να απαλλαγεί από την ασθένεια. Στην πραγματικότητα αγωνίζεται, για να απαλλαγεί από τον φόβο του θανάτου και του πόνου. 

Εάν δεν μπορούμε να φανούμε ανώτεροι ως προς τον θάνατο, που είναι κοινό γεγονός όλων των ανθρώπων, νομίζετε ότι θα μπορέσομε να κάνομε κανένα κατόρθωμα πνευματικό; θα μπορέσομε να είμαστε όσιοι ή να γίνομε μάρτυρες ή να αγαπήσομε Θεόν εσταυρωμένον, ο οποίος ελογχίσθη, ερραπίσθη, έχυσε το αίμα του, ο οποίος Θεός ών, μπήκε μέσα στον τάφο; Γινόμαστε και εμείς σύμμορφοι του κόσμου τούτου, ενώ ο Θεός μας έκανε συμμόρφους του εαυτού του. Όχι απλώς βγαίνομε από την παρεμβολή του Θεού, αλλά μπαίνομε στην παρεμβολή των ανθρώπων, που ζητούν με αγωνία την άνεση και την ευτυχία και την απόλαυση. 

Ας ξανατονίσομε ότι η αρρώστια είναι μία ευκαιρία να μείνει κανείς μόνος του, να σκεφτεί τον εαυτό του, να σκεφτεί το πραγματικότερο γεγονός της ζωής του, δηλαδή τον θάνατο, προς τον οποίο οδεύει μετά τον θάνατο, που είναι γέννησίς του σε αυτήν την ζωή. Ακόμη είναι μοναδική ευκαιρία, για να προσευχηθεί κανείς περισσότερο, ενώ δεν θα το έκανε τόσο άνετα, εάν ήταν υγιής. Διότι η αρρώστια μαλάσσει την καρδιά του ανθρώπου, εξαϋλώνει και την σάρκα του και το πνεύμα του και τα κάνει πιο ικανά να υπηρετούν τον Θεόν και να ενώνονται με τον Θεόν. 

Νομίζω ότι, αν η ζωή μας έχει μία αξία, την αποκτά διότι είναι ακριβώς ένα περπάτημα ανάμεσα στη γέννηση και στον θάνατο. Αυτό σημαίνει ζωή: κάτι που κυλάει ανάμεσα στη ζωή και στον θάνατο. Επομένως, η ζωή μας δεν είναι παρά ένα μεταφορικό μέσον, το οποίο μας οδηγεί προς την θύρα του ουρανού, που είναι μέσα στο χώμα. Εάν λοιπόν η ζωή μας ήταν χωρίς αρρώστιες και χωρίς πόνο, που είναι το άνοιγμα της θύρας, τότε τι νόημα θα είχε; Ο Χριστός στην ζωή αυτή φαίνεται εν εσόπτρω. Ο Χριστός, παρότι είναι πανταχού παρών, παρότι είναι και μέσα στα δάχτυλά μου, είναι τελικώς ένας αόρατος και τον καταλαβαίνω με την πίστη. «Εν πίστει περιπατούμεν», εν πίστει ορώμεν, εν πίστει τα πάντα. Και περιμένομε, με την κατάλυση αυτών των ορίων της πίστεως και της ελπίδος, να φτάσομε στην τελική εκείνη απόλαυση, όπου έφθασαν όλοι οι άγιοι. 

Θα ήταν άχαρις ο κόσμος αυτός, αν δεν μας υπενθύμιζε όλους αυτούς τους αγίους. Θα ήταν άχαρις η Εκκλησία μας, εάν δεν είχε όλους αυτούς τους αγίους, που έζησαν άρρωστοι και που πέθαναν από τις αρρώστιες τους. Θα ήταν άχαρις η ζωή, εάν δεν είχε όλα αυτά τα μνημόνια της θνητότητος και της οδύνης, τα οποία εν τη πραγματικότητι είναι σημεία του ουρανού. Θα ήταν άχαρις η ζωή, εάν δεν υπήρχαν οι οδύνες και οι ασθένειες που σήκωσε επάνω του ο Χριστός, ακόμη και ο θάνατος τον οποίον υπέστη, παρότι ήταν Θεός, εάν δεν υπήρχαν όλα όσα υπέστη εν τη θεωμένη του σαρκί. 

Θα ήταν άχαρις η ζωή, εάν δεν υπήρχαν τα μνημόνια της μάνας μου της συγχωρεμένης, ή του πατέρα μου η φωτογραφία, και ακόμη, εάν δεν μνημόνευα στην προσκομιδή τα ονόματά τους και εάν δεν τους θυμόμουν και εάν δεν ήταν η ζωή μου μία μνήμη όλων αυτών που είναι στην άλλη ζωή. 

 

Γιατί λοιπόν ζητώ να απαλλάξω την καθημερινότητά μου, τα βήματά μου, την ψυχή μου και το σώμα μου, από τις αρρώστιες και τις οδύνες, από τα προβλήματα και τις αγωνίες, που είναι μνημόνια ακριβώς όλων αυτών των πραγμάτων, τουτέστι του Χριστού, της βασιλείας των ουρανών;

(σύνδεσμος μηνύματος)

25-10-2020

Αγίου Δημητρίου

Η Εκκλησία, ώσπου να φανεί ποια είναι, όταν «ο Χριστός φανερωθεί» είναι παρεμβολή, αγωνιστική παράταξη και στρατός τροπαιοφόρων. Όλοι οι χριστιανοί είναι στρατιώτες και μαχητές, αλλά ξεχωριστά η Εκκλησία έχει να επιδείξει μεταξύ των αγίων της ολόκληρη παράταξη από μεγάλους αξιωματικούς. Και στα πρώτα τριακόσια χρόνια των μεγάλων διωγμών και έπειτα στη διαδρομή των αιώνων και μέχρι σήμερα, μια μεγάλη φάλαγγα είναι οι στρατιωτικοί και αξιωματικοί άγιοι. Στη μνήμη και τη συνείδηση της Εκκλησίας οι στρατιωτικοί άγιοι και μάρτυρες είναι οι υπερασπιστές και οι φρουροί των ιερών τόπων της πίστεως. Για τους τάφους και τα μαρτύρια των μαρτύρων αγίων της Καππαδοκίας ο άγιος Γρηγόριος ο επίσκοπος Νύσσης λέγει πως είναι ιερές επάλξεις που φυλάγουν τη γη της Καππαδοκίας. 

Μεταξύ των μεγάλων μαρτύρων της πίστεως, δικός μας άγιος, είναι ο Μακεδόνας και Θεσσαλονικέας μεγαλομάρτυρας Δημήτριος. Αξιωματικός του Ρωμαϊκού στρατού, νέος, αριστοκρατικός και γενναίος άγιος Δημήτριος έδωκε τη μαρτυρία Ιησού Χριστού σ´έναν καιρό, που ο αρχαίος κόσμος είχε αρχίσει να γονατίζει στην ειρηνική δύναμη του Ευαγγελίου. Η νέα πίστη έχει αρχίσει να μπαίνει στη διοίκηση και στο στρατό του Ρωμαϊκού κράτους και σε λίγα χρόνια θα ανεβεί στον αυτοκρατορικό θρόνο. Οι ειδωλολατρικοί όχλοι κρατιούνται φωνάζοντας συνθήματα για άρτον και θεάματα, και μένουν ικανοποιημένοι παρακολουθώντας στον ιππόδρομο λαϊκούς παλαιστές και υβριστές σαν τον Λυαίο ή τα θηρία να κατασπαράζουν τους χριστιανούς. Είναι το κατάντημα του λαού, όταν φθαρεί και γίνει όχλος, τότε που η ελευθερία και πρόοδος είναι η ασυδοσία και πολιτισμός η ασέβεια. 

Ο άγιος Δημήτριος δεν είναι μόνον ο ενισχυτής του Νέστορα, που έδειξε σε μια στιγμή ότι δυνατή είναι η πίστη στο Θεό και όχι η ανθρώπινη βλασφημία, είναι και ο παντοτεινός υπέρμαχος της πίστεως, ο στρατιώτης της Εκκλησίας και ο φρουρός και φύλακας της ελληνικότατης πόλεως της Θεσσαλονίκης. Όλοι οι Μακεδόνες με πραγματική ελληνική ορθόδοξη καύχηση, αισθανόμαστε τον άγιο Δημήτριο δικό μας άγιο, χωρίς να πιστεύουμε ότι Εκκλησία είμαστε μόνο εμείς και ότι οι Άγιοι είναι μόνο δικοί μας. Αλλά και χωρίς να νομίζουμε ότι εμείς είμαστε πάντα άξιοι τέτοιας τιμής. Τόσο περισσότερο έχουμε το δικαίωμα να θεωρούμε τους εαυτούς μας οικείους του Θεού και συμπολίτες των αγίων, όσο πιο πιστά είμαστε συνεπείς στη χριστιανική μας κλήση και μένομε δεμένοι στην μητέρα μας Εκκλησία. Αλλά, χωρίς να το καταλαβαίνουμε και να το θέλουμε, υπάρχει φόβος μήπως στον καιρό μας ξαναγυρίζουμε στην ειδωλολατρεία και μόνο σε κάποιες στιγμές δείχνουμε πως είμαστε χριστιανοί. 

Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ, τόμος Α΄, ομιλίες στις ακίνητες εορτές της Εκκλησίας, Επισκόπου Διονυσίου Ψαριανού(+) Μητροπολίτου Σερβίων και Κοζάνης (σύνδεσμος μηνύματος)

18-10-2020

Κυριακή Του αγίου Αποστόλου και Ευαγγελιστού Λουκά

Ας αρκεσθούμε στην παράδοση του Συναξαρίου και στις ρητές μαρτυρίες του Αποστόλου Παύλου, και ας μείνουμε στο «Ασπάζεται υμάς Λουκάς ο ιατρός ο αγαπητός». Μπορούμε να καταλάβουμε τη σημασία που έχει αυτός ο λόγος για τον μεγάλο Απόστολο, τον σωματικά ασθενικό άνθρωπο, που ο Θεός είχε παραχωρήσει να του δοθεί «σκόλοψ τη σαρκί». Δεν είναι απλή φιλοφρόνηση, αλλά λόγος ευγνωμοσύνης για το γιατρό του, που τον ακολουθούσε παντού φροντίζοντας πάντα για την επισφαλή σωματική του υγεία. Και ο λόγος αυτός μας ανοίγει θύρα να ομιλήσουμε για την επιστήμη της ιατρικής και για το γιατρό μας, σαν έμπιστο πρόσωπο. Ξεχωριστό πρόσωπο στη ζωή μας, μαζί με τους γονείς και τους δασκάλους μας είναι ο γιατρός μας. Ακόμα περισσότερο, ο γιατρός είναι όπως ο ιερέας και πνευματικός μας∙ γιατρός είναι ο πνευματικός και πνευματικός είναι ο γιατρός. Το έργο αυτών των δύο, του γιατρού και του πνευματικού, συνδέεται τόσο στενά, όπως στενός και αδιάρρηκτος είναι ο δεσμός της ψυχής με το σώμα. Από την άποψη αυτή η ιατρική είναι πραγματικά ιερή επιστήμη. 

Υπάρχει στην αρχαία Ελληνική φιλολογία ένα κείμενο, που αποδίδεται στον Ιπποκράτη∙ είναι ο όρκος του γιατρού∙ «Ορκίζομαι… να μεταχειριστώ τις θεραπευτικές δίαιτες για την ωφέλεια των αρρώστων όσο μπορώ και όπως κρίνω ορθό. Να αποφύγω κάθε βλάβη και αδικία και να διατηρήσω λευκό και άσπιλο τον βίο μου και την τέχνη μου. Σε όσα σπίτια που θα μεταβώ, να μπω προς όφελος των αρρώστων. Και για όσα στη διάρκεια της θεραπείας θα δω και θα μάθω, για τα οποία με κανέναν τρόπο δεν πρέπει έξω να γίνει λόγος, θα σιωπώ και θα έχω για αξίωμα πως αυτά πρέπει να μένουν μυστικά». Μέσα σ’ αυτό το κείμενο, που και σήμερα το επαναλαμβάνουν επίσημα οι γιατροί, όταν παίρνουν τα πανεπιστημιακά τους πτυχία, βλέπουμε πόσο ιερό είναι το έργο του γιατρού και πως δεν είναι υπερβολή που είπαμε πως ο γιατρός είναι όπως ο εξομολόγος ιερέας. 

Για την επιστήμη της ιατρικής και για το πρόσωπο του γιατρού η θεία Γραφή μας ομιλεί με τα εξής λόγια∙ «Τίμα ιατρόν… και γαρ αυτόν έκτισε Κύριος. Κύριος έκτισεν εκ γης φάρμακα… και αυτός έδωκεν ανθρώποις επιστήμην». Κι από τους ιερούς Πατέρες της Εκκλησίας ο Μέγας Βασίλειος λέγει τα εξής για την ιερά και φιλάνθρωπη επιστήμη∙ «Ώσπερ εκάστη των τεχνών βοήθεια ημίν προ το της φύσεως ασθενές υπό Θεού κεχάρισται… ούτω και ιατρική… Ούτε ουν φευκτέον πάντη την τέχνην ούτε επ’ αυτή πάσας τας ελπίδας έχειν… και ιατρόν εισάγοντες, ότε λόγος συγχωρεί, της προς Θεόν ελπίδος ουκ αφίστασθαι». Πρέπει όμως αυτά τα λόγια να τα εξηγήσουμε στη γλώσσα μας, για να τα καταλάβουμε καλύτερα. Το ερώτημα είναι «Ει τοις εκ της ιατρικής κεχρήσθαι κατά σκοπόν εστί της ευσεβείας», αν δηλαδή ένας πιστός και ευσεβής άνθρωπος, όταν αρρωστήσει, πρέπει να φωνάζει το γιατρό και να δέχεται τη συνδρομή της επιστήμης. Και ο Μέγας Βασίλειος απαντά∙ «Όπως κάθε τέχνη δόθηκε από το Θεό, για να μας βοηθεί στη φυσική μας ασθένεια, έτσι και η ιατρική. Ούτε λοιπόν να αποφεύγωμε ολωσδιόλου την ιατρική ούτε να στηρίζωμε σ’ αυτήν όλες τις ελπίδες μας. βάζοντας, όταν χρειάζεται, το γιατρό στο σπίτι μας, να μην αφήνωμε την ελπίδα μας στο Θεό». Με την απάντηση αυτή ο ιερός Πατέρας της Εκκλησίας, που ο ίδιος είναι και γιατρός, καθορίζει τα όρια της επιστήμης και του θείου παράγοντος στη σωματική αρρώστια και θεραπεία. Ο Θεός «έδωκεν ανθρώποις επιστήμην» και η αληθινή επιστήμη δεν καταργεί τον Θεό. 

Ένας καλός χειρουργός προτού να πιάσει το νυστέρι κάνει το σταυρό του και ζητάει τη βοήθεια του Θεού. 

Τα ζητήματα αυτά απασχολούν πολύ την σύγχρονη επιστήμη, και είναι ζητήματα από τα πιο προσωπικά του ανθρώπου∙ ζητήματα σωματικής υγείας και επιβιώσεώς του, όπως τα άλλα εκείνα, που αφορούν στην ψυχική του υγεία και πνευματική ζωή. Όταν ζούμε σε τούτον τον κόσμο, δεν μπορούμε να αρνηθούμε το υλικό σώμα∙ έχει κι αυτό στον προορισμό μας την αξία και τη χρησιμότητά του. «Τοσαύτη γαρ αυτού εστίν η ευγένεια», λέγει ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, «ως και εν τη φθορά την αξίαν επιδείκνυσθαι την αυτού… οι γαρ άγιοι πάντες μετά τούτου ζώντες, την αγγελικήν … επεδείξαντο πολιτείαν και ουδεμίαν τις αυτοίς εντεύθεν εγένετο βλάβη προς τον της αρετής δρόμον». Έτσι εννοούμε την αξία της ιατρικής επιστήμης και τη θέση ενός καλού γιατρού κοντά μας. Κι εννοούμε επίσης τη σημασία που έχουν τα λόγια του μεγάλου Αποστόλου για το γιατρό του, που συγχρόνως είναι μαρτυρία και έπαινος για την ευσυνειδησία του ως επιστήμονος και για το ήθος του ως ανθρώπου∙ 

«Ασπάζεται υμάς Λουκάς ο ιατρός ο αγαπητός». Από το βιβλίο του Επισκόπου Διονυσίου (Ψαριανού) +, Μητροπολίτου Σερβίων και Κοζάνης, Ο Λόγος του Θεού, τ. Α´

(σύνδεσμος μηνύματος)

11-10-2020

Κυριακή των Αγίων Πατέρων

Όταν αναφέρουμε τους Πατέρες της Εκκλησίας φανταζόμαστε συνήθως πρόσωπα μακρυσμένα από μας. Φέρνουμε στο νου μας ανθρώπους που ανήκουν σε κάποια απόμακρη εποχή. Αναλογιζόμαστε ιερές φυσιογνωμίες που βρίσκονται σε μεγάλη απόσταση από μας και διατηρούνται στις τοιχογραφίες και τα εικονίσματα των ναών και των σπιτιών μας. Στην πραγματικότητα όμως οι Πατέρες της Εκκλησίας δεν είναι καθόλου απόμακροι, βρίσκονται κοντά μας , είναι μαζί μας. Άλλωστε αυτοί δεν έπαυσαν ποτέ να υπάρχουν στην Εκκλησία μας, ούτε η θεολογία έθεσε κάποια όρια στην παρουσία τους. 

Αν λοιπόν ως ορθόδοξοι συνηθίζουμε να στρεφόμαστε στους Πατέρες της Εκκλησίας, δεν το κάνουμε από κάποια ρομαντική διάθεση, ούτε γιατί αγνοούμε την ιδιαιτερότητα της εποχής μας με το πλήθος των προβλημάτων και την έκταση των σαρωτικών αλλαγών που συντελέστηκαν και συντελούνται. Το κάνουμε για να εμπνευσθούμε από το πνεύμα τους και να διδαχθούμε από την πείρα τους, ώστε να αντιληφθούμε και να αντιμετωπίσουμε σωστά τα προβλήματά μας. Το κάνουμε επειδή γνωρίζουμε τον διαχρονικό χαρακτήρα του πνεύματός τους, αλλά και την ουσιαστική ομοιότητα των ανθρώπων και των βαθυτέρων προβλημάτων τους σε κάθε εποχή. 

Οι Πατέρες τη Εκκλησίας δεν αποτελούν το παρελθόν μας, αλλά το κεφάλαιο του παρόντος μας. Δεν είναι εκφραστές κάποιας αλήθειας που χάθηκε, αλλά οι φορείς της παραδόσεως που ακόμα διατηρείται, παρά τις άστοχες ή εγκληματικές ακόμα ενέργειές μας σε βάρος της. Η παράδοση προϋποθέτει την φθορά και τον θάνατο. Ταυτόχρονα όμως η παράδοση τροφοδοτεί την ανακαίνιση και την ζωή. Η παράδοση είναι θάνατος που τρέφει την ζωή. Και η αποδοχή της παραδόσεως είναι η αποδοχή του θανάτου ως παράγοντα ζωής. Η ζωή διατηρείται εκεί, όπου μπορεί να χρησιμοποιεί ως τροφή την φθορά και τον αφανισμό που προκαλεί ο χρόνος. Όταν η ζωή που αφανίζεται δεν τρέφει την ζωή που γεννιέται, τότε η ζωή που γεννιέται οδηγείται στον αφανισμό. 

Οι Πατέρες της Εκκλησίας ήταν ταυτόχρονα μεγάλοι θεολόγοι, μεγάλοι ασκητές και μεγάλοι κοινωνικοί εργάτες. Δεν είχαν το ενδιαφέρον τους μόνο στον ουρανό αλλά και στην γη. Δεν ήταν μόνο φορείς χαρισμάτων αλλά και πρωτεργάτεςθεσμών. Έπαιρναν από τον ουρανό την δύναμη και την έμπνευση, για να δουν και να αντιμετωπίσουν σωστά τα προβλήματα της γης. Αυτό ήταν και το μυστικό της μεγάλης επιτυχίας του έργου τους. Η στροφή προς τον ουρανό αποτελεί την ασφαλέστερη προϋπόθεση για τη σωστή θεώρηση και αντιμετώπιση των προβλημάτων της γης. 

Από το βιβλίο του καθηγητή, Γεωργίου Μαντζαρίδη, Θεσμός και χάρισμα, Ι. Μ. Μ. Βατοπαιδίου, Άγιον Όρος 2012.

(σύνδεσμος μηνύματος)

3-10-2020

Β' Κυριακή Λουκά

Μία πρώτη προσέγγιση της αγάπης

 

Αν θελήσει κανείς να διαγράψει τα χαρακτηριστικά της αγάπης, θεωρώντας αυτά στη φιλία, στον έρωτα, στη συζυγία, στη μητρότητα, στην αναφορά προς το ιδανικό, είτε λέγεται αυτό ιδέα, είτε λέγεται πατρίδα, είτε ακόμη λέγεται προσωπική προτίμηση, διαπιστώνει μερικά κοινά γνωρίσματα. Ως πρώτο είναι η τάση για ένωση. Ως δεύτερο, που πάει πέρα από την απλή επαφή, είναι η αλληλοπεριχώρηση. Προσωπικά θα προτιμούσα τον όρο «αλλότητα», δηλαδή την τάση να γίνει ο καθένας μέσα στην αγάπη ο άλλος, δίχως όμως αλλοτρίωση. Αποτέλεσμα αυτού είναι το τρίτο γνώρισμα, η θυσία. Ως τέταρτο γνώρισμα ή καλύτερα ως συνέπεια των παραπάνω τριών γνωρισμάτων είναι η πιστότητα, η χαρά και η ειρήνη, με άλλα λόγια ένα είδος οριζόντιας, δηλαδή γήινης σωτηρίας. Η οριζόντια όμως αυτή μορφή σωτηρίας δεν είναι καθόλου ο μόνιμος συνοδοιπόρος του ανθρώπου. Η διαπροσωπική σχέση μόνο σε στιγμές αναλαμπών γεύεται τα γνωρίσματα της αγάπης. Αντί αυτών επικρατεί η διάψευσή τους. Αντί για ένωση υπάρχει η μόνωση, αντί για αλληλοπεριχώρηση υπάρχει η αλλοτρίωση, αντί για θυσία υπάρχει η απαίτηση. Την πιστότητα αντικατέστησε η απιστία, τη χαρά το άγχος, την ειρήνη την επιφύλαξη. Και η αιτία όλων αυτών είναι η ίδια η αγάπη ή πιο σωστά η διαστροφή της, δηλαδή η ανάδρομη μορφή αγάπης , ο εγωισμός. 

Στο δράμα αυτό του ανθρώπου, που παρουσιάστηκε με χίλιους τρόπους από την ψιθυριστή απορία ή την καλόγνωμη εγκαρτέρηση μέχρι τη διαμαρτύρηση και την επανάσταση ή το μηδενιστικό συμβιβασμό, που θέτει πιά σε διαμφισβήτηση την ίδια την ύπαρξη, δόθηκαν λογιών λογιών καθάρσεις. Στην πολυωνυμία των απαντήσεων αυτών που επιχείρησε να διατυπώσει ο άνθρωπος, ως λύση και συνάμα ως αντιμετώπιση του δράματός του, διακρίνει κανείς δύο βασικές κατηγορίες. Η πρώτη δοσμένη κυρίως από τη θρησκεία, αναφέρεται στην εξάρτηση. Το δράμα του ανθρώπου αλλά και η υπέρβασή του συσχετίζεται με την αναφορά του προς το θείο. Η αποκατάσταση της αναφοράς αυτής θα δώσει τη λύτρωση. Η δεύτερη κατηγορία, δοσμένη από τη φιλοσοφία και από μερικές θρησκείες, ανάγεται στην ανεξαρτησία. Ο άνθρωπος υπερνικά τη μοίρα του εντός του. 

Στις δύο μεγάλες αυτές κατηγορίες λύσεων στο ανθρώπινο δράμα ο Χριστιανισμός προσθέτει μία τρίτη, την κοινωνία. Οι άνθρωποι των δύο προηγουμένων λύσεων αντιμετωπίζουν οι μεν το δρόμο που οδηγεί στην ατομική και γι' αυτό ιδιοτελή αναζήτηση της λύτρωσης μέσα από τις θρησκείες, και οι δε την ηρωική ατομική πάλη για την κατάκτηση μίας οριζόντιας σωτηρίας μέσω της φιλοσοφίας. Ο άνθρωπος όμως της τρίτης λύσης, που είναι η κοινωνία, βρίσκεται σε πλήρη σχέση με τον συνάνθρωπο, με το φυσικό κόσμο, με το σύμπαν ολόκληρο, και τούτο γιατί πρώτος ο Θεός κοινώνησε με όλα αυτά. Ο απόστολος Ιωάννης στην πρώτη του επιστολή αποδίδει στο Θεό το κατηγόρημα της αγάπης: «Ὁ Θεὸς ἀγάπη ἐστί». Ο ορθόδοξος θεολογικός στοχασμός δε δίστασε να δει στο χωρίο αυτό μία έκφραση αυτής της ίδιας της ουσίας του Θεού: «Ημᾶς δὲ εἴ τις ἐρωτήσειε, τί τὸ τιμώμενον ὑμῖν καὶ προσκυνούμενον; Πρόχειρον εἰπεῖν ἡ ἀγάπη. Ὁ γὰρ Θεὸς ἡμῶν ἡ ἀγάπη ἐστί. Ρῆσις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ τοῦτο χαίρειν μᾶλλον ἀκούων ἤ τι ἄλλο ὁ Θεός», λέγει ο Θεολόγος Γρηγόριος. «Ἀγάπην δὲ τὸν Θεὸν εἶναι παρὰ τῆς Ἁγίας Γραφῆς μεμαθήκαμεν», προσθέτει ο Γρηγόριος Νύσσης. 

Από το βιβλίο του Ηλία Βουλγαράκη, Χριστιανισμός και Κόσμος. Αναζητώντας ένα σύγχρονο χριστιανικό λόγο, Αρμός, Αθήνα 1993 (σύνδεσμος μηνύματος)

27-9-2020

Α´Κυριακή Λουκά

Σήμερα το ιερό Ευαγγέλιο μας ιστορεί την κλήση από τον Χριστό, των πρώτων μαθητών Του. Κάθε άνθρωπος λαμβάνει, σε κάποια στιγμή της ζωής του, την προσωπική του κλήση για μία αφύπνηση στην ευθυπορεία προς την αγιότητα, την συνάντηση με τον Χριστό και την βίωση της προσωπικής του αποκάλυψης. 

Ακολουθεί ένα μικρό κείμενο από το βιβλίο του π. Πλακίδα Deseille, Η πορεία μου προς την Ορθοδοξία, ως μία αφορμή σκέψης, για την προσωπική μας αναζήτηση προς την ανακάλυψη ή την επίγνωση της δικής μας πορείας μέσα στον ταραγμένο και συγκεχυμένο σύγχρονο κόσμο μας. 

[Όμως ήμουν πεπεισμένος βαθιά, πως οι Πατέρες ήταν οι μεγάλοι μάρτυρες της παραδόσεως της Εκκλησίας, την οποία βρίσκαμε σ᾽ αυτούς στο πλήρωμά της. Σ᾽ αυτούς όλες οι πλευρές της διδασκαλίας και της χριστιανικής ζωής φωτίζονταν πάντοτε ξεκινώντας από τα κεντρικά μυστήρια της Αγίας Τριάδας και της θεώσεως του ανθρώπου με τη λυτρωτική ενανθρώπιση του Χριστού. Σ᾽ αυτούς η γνώση προερχόταν πάντοτε από το πλήρωμα της πνευματικής ζωής και της πνευματικής εμπειρίας. Σύμφωνα με μια διατύπωση, της οποίας λησμόνησα τον συγγραφέα και που αναφέρω από μνήμης, οι Πατέρες «δεν διδάσκουν ξεκινώντας από αποδεικτικούς συλλογισμούς και υποθέσεις. Μας μιλούν για μια χώρα, στην οποία έχουν μεταβεί». 

Αυτό, άλλωστε, που με ενδιέφερε στους Πατέρες, δεν ήταν τα πιο ατομικά ή τα πιο πρωτότυπα στοιχεία της σκέψεώς τους. Αντίθετα ήταν τα κοινά σημεία, όλα εκείνα που αναδεικνύουν την παράδοση της Εκκλησίας, η οποία έγινε δεκτή και προσλήφθηκε προσωπικά από τον καθένα τους. Το κριτήριο του αγίου Βικεντίου Λερίνου με γοήτευε: «πρέπει να επαγρυπνούμε με την πιο μεγάλη φροντίδα, να κρατούμε για αληθινό εκείνο που πιστεύτηκε παντού, πάντοτε και από όλους». Μόνο στο σύνολο της Εκκλησίας, που ομονοεί εν αγάπη δια μέσου του χώρου και του χρόνου, το Άγιο Πνεύμα αποκαλύπτει το πλήρωμα της αληθείας. Η λειτουργία επίσης με γέμιζε, επειδή δεν ήταν η προσευχή ενός ατόμου ή μιάς ιδιαίτερης ομάδας. Αυτή δεν έφερε τη σφραγίδα ούτε ενός καθορισμένου τόπου, ούτε μιάς συγκεκριμένης εποχής. Γεννημένη στην εποχή των Πατέρων, εξελίχτηκε περνώντας από το φιλτράρισμα των γενεών πιστών και προσευχομένων, και αυτό που διατηρήθηκε ήταν αυθεντικά εκκλησιαστικό. 

……Βρισκόμασταν μπροστά σε μία σεβάσμια παράδοση, η οποία, ωστόσο, είχε ξεφύγει από το αρχικό της κλίμα, και την οποία πολλοί ακολουθούσαν από υπακοή χωρίς να την αισθάνονται βαθύτερα. Μου φαινόταν αναγκαίο να οικοδομήσουμε ξανά την ενότητα της ζωής μας ξαναγυρίζοντας στη διδασκαλία και το πνεύμα των Πατέρων. Και διαισθανόμουν ότι η ορθόδοξη Εκκλησία είχε διαφυλάξει καλύτερα αυτή τη μεγάλη παράδοση των πρώτων χριστιανικών χρόνων.]

(σύνδεσμος μηνύματος)

13-09-2020

Η ΥΨΩΣΙΣ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ 2020

Ο Ιησούς αποκάλεσε κάποτε τον εαυτό του «οδό και αλήθεια και ζωή». Και τώρα, σύμφωνα με τον πρώτο από αυτούς τους προσδιορισμούς, μας δείχνει την οδό. «Όστις θέλει οπίσω μου ακολουθείν, απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού και ακολουθήτω μοι». 

Λέγοντάς το αυτό ο ευαγγελιστής, παρατηρεί ότι όταν ο Ιησούς Χριστός πρόφερε αυτές τις λέξεις, «κάλεσε τον λαό κοντά του ως επίσης και τους μαθητάς». Αυτό δείχνει ότι το κάλεσμά του απευθυνόταν όχι αποκλειστικά στους εκλεκτούς, αλλά σε όλους χωρίς εξαίρεση. 

Όμως αν επιθυμείτε να ακολουθήσετε τον Χριστό, είναι τότε ώρα να σας πω, πως πρέπει να Τον ακολουθήσετε: « Όστις θέλει οπίσω μου ακολουθείν, απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού και ακολουθήτω μοι». 

Πρώτον, λοιπόν, εκείνος που επιθυμεί να ακολουθήσει τον Χριστό, ας απαρνηθεί τον εαυτό του, δηλαδή, ας απαρνηθεί την φιλαυτία του, ας μην αφοσιωθεί στην δική του τιμή, στο συμφέρον και την ευχαρίστησή του. Αλλά όπως ένας ταξιδιώτης, να τα προσπεράσει όλα αυτά και γρήγορα να τα αφήσει πίσω του……..Όπως ο πολεμιστής, όταν ξεκινά μία εκστρατεία απαρνείται όλες τις χαρές του οικογενειακού βίου, και όπως απαρνείται την ίδια τη ζωή όταν μπαίνει στη μάχη. Διότι χωρίς αυτή την απάρνηση δεν θα μπορούσε ούτε να είναι γενναίος ούτε νικητής. Αν είναι δυνατό να κάνει κάτι τέτοιο για χάρη ενός φθαρτού στέμματος και μιάς πρόσκαιρης δόξας, τί δεν μπορεί λοιπόν και τί δεν θα κατόρθωνε προκειμένου να αποκτήσει ένα στέμμα άφθαρτο και μία δόξα αιώνια. 

Δεύτερον, για να ακολουθήσει κάποιος τον Χριστό πρέπει να άρει τον σταυρό του. Ο σταυρός του Χριστού συνίσταται από τα παθήματά του, τις αποδοκιμασίες και το θάνατο. Έχοντας υπομείνει μόνος τα πάντα για χάρη μας, έχει κάθε δικαίωμα να ζητά από τον καθένα μας να τα υπομείνει όλα αυτά για Εκείνον. Όμως για να μη συντριβούμε από το βάρος του φορτίου Του, μπορεί να επιλέξει για να μας επισκεφτεί. Εάν ο Χριστός, ο Οποίος ήταν αναμάρτητος και παντοδύναμος, «έπρεπε να πάθει» ώστε να μπορέσει «να εισέλθει στην δόξα του», τότε πώς μπορούμε εμείς, κηλιδωμένοι και αδύναμοι από την αμαρτία, να φτάσουμε σε αυτή τη δόξα, χωρίς να καθαριστούμε από τις δοκιμασίες και να ενδυναμωθούμε από τα παθήματα; 

Τέτοια είναι, ώ Χριστιανοί, η διδασκαλία του Σταυρού, διδασκαλία τόσο αναγκαία και θεμελιώδης στον χριστιανισμό, που η Εκκλησία, μη όντας ευχαριστημένη με το να διακηρύσσει συχνά με λόγια, ακόμη πιο συχνά μας την παρουσιάζει με σύμβολα και σημεία. Με το ίδιο το βάπτισμά μας βάζει επάνω μας την εικόνα του Σταυρού. Σε κάθε προσευχή μας επιβάλλει να κάνουμε το σημείο του σταυρού. Και από καιρού εις καιρόν, όπως και την σημερινή ημέρα, τον παρουσιάζει επίσημα προς λατρεία και ιερό χαιρετισμό. 

Ας είμαστε προσεκτικοί, ας αποδεχτούμε αυτή την εντολή, όχι από ανθρώπινα χείλη, αλλά σαν από τα χείλη του ίδιου του σταυρωθέντος Σωτήρα μας: «ας απαρνηθούμε τον εαυτό μας, και αίροντες τον σταυρόν μας, ας τον ακολουθήσουμε». Αμήν 

Από το βιβλίο: Η Θεολογία της καρδιάς, αγίου Φιλαρέτου Μόσχας (σύνδεσμος μηνύματος)

06-09-2020

Κυριακή 6 Σεπτεμβρίου 2020

Προσλαμβάνοντας την ανθρώπινη φύση ο Χριστός, θέλησε να συμμετάσχει στην πεπτωκυία κατάστασή μας κατά πάντα, πλην της αμαρτίας. Γι᾽ αυτό και ο Θεός του ευτρέπισε μία άμωμη κατοικία, μία παρθενική κιβωτό, την υπεραγία Θεοτόκο, η οποία, αν και υπέκειτο στον θάνατο και στην καταδίκη των προπατόρων μας, είχε εκλεγεί από τον Θεό προ των αιώνων, για να γίνει η νέα Εύα, η μητέρα του Σωτήρος Χριστού, το αίτιον της απολυτρώσεώς μας και το πρότυπο της χριστιανικής αγιότητος. 

Για να καταδειχθεί η στειρότητα της ανθρωπίνης φύσεως πριν από την έλευση του Χριστού, ο Θεός κατ᾽ οικονομίαν επέτρεψε να μείνουν άτεκνοι ο Ιωακείμ και η Άννα ως τα γεράματά τους……..Ο Θεός πλούσιος ων «εν ελέει και οικτιρμοίς», εισήκουσε τις προσευχές τους και απέστειλε στην Άννα τον αρχάγγελο Γαβριήλ, τον άγγελο της ευδοκίας του Θεού, για να της αναγγείλει ότι στα γηρατειά της θα γεννήσει παιδί, για το οποίο θα μιλά ολη η οικουμένη. Γεμάτη έκπληξη και χαρά η Άννα ανεφώνησε «ζει Κύριος ο Θεός μου. Εάν γεννήσω είτε άρρεν είτε θήλυ, προσάξω αυτό δώρον Κυρίω τω Θεώ μου, και έσται λειτουργούν αυτώ πάσας τας ημέρας της ζωής αυτού»……. 

Μετά την παρέλευση των εννέα μηνών, η Άννα γέννησε και ρώτησε την μαία τί παιδί γεννήθηκε. Αυτή απάντησε «θήλυ». Η Άννα είπε:«Εμεγαλύνθη η ψυχή μου εν τη ημέρα ταύτη» και ξάπλωσε στοργικά το βρέφος. Όταν συμπληρώθηκαν και οι καθορισμένες από τον Νόμο ημέρες του καθαρμού της, σηκώθηκε, πλύθηκε, θήλασε το παιδί και του έδωσε το όνομα Μαρία. Το μυστήριο όνομα που προσδοκούσαν οι πατριάρχαι, οι κριταί και οι προφήται, και δια του οποίου ο Θεός πραγματοποίησε το σωτήριο σχέδιό του, το αποκεκρυμμένο από κτίσεως κόσμου. 

Ημέρα τη ημέρα η μικρή κόρη μεγάλωνε και κραταιωνόταν. Όταν έγινε έξι μηνών, η Άννα την απέθεσε στην γη, για να δει αν μπορεί να σταθεί όρθια. Η μικρή περπάτησε επτά βήματα και επιστρέφοντας έπεσε στην αγκαλιά της μητέρας της, η οποία την σήκωσε λέγοντας «ζει Κύριος ο Θεός μου, ου μη περιπατήσεις εν τη γη ταύτη, έως αν απάξω σε εν τω ναώ του Κυρίου». Της ξεχώρησε ένα τόπο στον κοιτώνα, όπου τίποτε το κοινό ή ακάθαρτο του κόσμου δεν επέτρεπε να εισέλθει, και κάλεσε αμίαντες θυγατέρες των Εβραίων να παίζουν μαζί της.

(σύνδεσμος μηνύματος)

01-09-2020

Αρχή της Ινδίκτου 1η Σεπτεμβρίου

Για ένα δρομέα που θέλει να επιτύχει τη νίκη είναι πολύ σημαντικό να κάνει σωστή εκκίνηση στην έναρξη του δρόμου. Γνωρίζουμε επίσης ότι η αρχή είναι το ήμισυ του παντός. Να λοιπόν μία νέα ευκαιρία για τον καθένα μας να ξεκινήσουμε, «εξαγοραζόμενοι τον καιρόν, ότι αι ημέραι πονηραί εισίν». 

Η χάρις του Θεού ας μας συνοδεύει στην οδοιπορία αυτή και ας αφήσουμε την καρδιά μας να συντονίζεται με τον πόθο των αγίων, ώστε να γίνει η νέα εκκλησιαστική μας χρονιά ένα σκαλί πιο πάνω προς την κορυφή της σκάλας που θα μας φέρει πιο κοντά στον ουρανό.

Καλή δύναμη στον καθένα 

π. Αθανάσιος

(σύνδεσμος μηνύματος)